Australia zakazała “azbestu XXI wieku”
O “azbeście XXI wieku” zaczęło się mówić głośno, gdy w Australii jako w pierwszym kraju na świecie zakazano produkcji i sprzedaży wyrobów z tego materiału. Chodzi o blaty kwarcowe, które zyskały ogromną popularność. Australijscy ministrowie do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy zadecydowali jednogłośnie o wprowadzeniu zakazu produkcji, dostarczania i stosowania konglomeratu kwarcowego. Wejdzie on w życie od 1 stycznia 2024 w większości australijskich stanów.
Czemu blaty kwarcowe zyskały popularność?
Blaty kwarcowe z łatwością spotkamy w wielu nowoczesnych domach również w Polsce. Chętnie używano ich do wykańczania modernistycznych wnętrz, głównie kuchni i łazienek, ponieważ konglomerat kwarcowy wyglądem przypomina kamień naturalny. Jest trwały i odporny, opiera się plamom i zarysowaniom, więc świetnie sprawdzał się w przestrzeniach, które są mocno eksploatowane i szybko się brudzą, tak jak kuchenne blaty. Do tego materiał ten jest lżejszy niż prawdziwy kamień, dzięki czemu nie wymaga specjalnego wzmacniania szafek.
Dlaczego blaty kwarcowe zasłużyły na miano “azbestu XXI wieku”?
Konglomerat kwarcowy wygląda jak naturalny kamień, ale robi się go z naturalnych piasków kwarcowych, pigmentów oraz żywicy poliestrowej. Sam skład materiału nie wydaje się zatem szkodliwy. Okazuje się jednak, że podczas cięcia blatów kwarcowych uwalnia się drobny pył krzemionkowy – jest go w tym materiale nawet trzykrotnie więcej niż w marmurze czy granicie. Może on powodować krzemicę, czyli długotrwałą, śmiertelną chorobę płuc, a także inne schorzenia, w tym nowotwory. Praca przy obróbce tego materiału jest zatem wysoce niebezpieczna, co potwierdzają przypadki z Australii. Złożono tam już około 700 wniosków o odszkodowanie z tytułu pracy w szkodliwych warunkach przy blatach kwarcowych.
Czy blat kwarcowy w domu zagraża naszemu zdrowiu?
Osoby, które zdecydowały się zamontować w domu blaty kwarcowe, nie muszą się martwić. Korzystanie z nich, a nawet przygotowywanie jedzenia bezpośrednio na płycie z konglomeratu kwarcowego, nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Szkodliwy jest jedynie pył, z którym w domu możemy mieć kontakt na etapie montażu blatów. Naukowcy uspokajają jednak, że jednorazowe zetknięcie z pyłem krzemionkowym nie jest groźne dla zdrowia.
Czy blaty kwarcowe znikną z domów?
Australia zdecydowała się na stanowcze rozwiązanie i zakazała korzystania z konglomeratu kwarcowego. Równocześnie jednak badania nad tym materiałem prowadzone są w Stanach Zjednoczonych, gdzie na kontakt z pyłem krzemionkowym narażonych jest nawet 100 tys. osób, pracujących przy obróbce blatów kwarcowych i innych elementów ze sztucznego kamienia. USA na razie nie wycofało się ze stosowania tego materiału, zamiast tego zaleca metody kontrolowania stężenia pyłu krzemionkowego w miejscach pracy oraz środki zabezpieczające - stosowanie masek i wentylacji.
Zuzanna Ćwiklińska
fot. envato elements
