Czym są czerwce?
Warto najpierw zastanowić się, czym w ogóle są czerwce. To rodzina pluskwiaków, obejmująca ponad 7 tysięcy gatunków owadów. Do czerwców zalicza się m.in. miseczniki, tarczniki, wełnowce czy zabielice. Ich wspólną cechą są niewielkie rozmiary, a także preferowany pokarm – rośliny. Te pluskwiaki pasożytują na uprawach, szybko doprowadzając do ich obumierania. Najchętniej czerwce pojawiają się w domu lub w szklarniach, tam bowiem mają idealne warunki do rozwoju. Nie omieszkają jednak zagościć także na grządkach i rabatach ogrodowych. Szczególnie żarłoczne są dorosłe samice, które wysysają sok z pędów i liści rośliny. Pluskwiaki są niewielkich rozmiarów, trudno więc zauważyć je gołym okiem. Poza tym mają naturalną ochronę, która sprawia, że są trudniejsze do wyeliminowania. Taką barierą ochronną mogą być woskowe miseczki, tarczki czy wełniasty puch.
Wśród czerwców najczęściej spotyka się miseczniki, tarczniki i wełnowce. Oto ich krótka charakterystyka:
- Miseczniki wysysają sok z tkanek roślinnych, przez co uszkadzają łodygę i liście. Samice miseczników mają kształt wypukłej i okrągłej bądź podłużnej tarczki. Przybierają brązową, czasem też czarną barwę. Samce natomiast są wyposażone w jedną parę skrzydeł i czułki. Larwy są płaskie, owalne i przezroczyste – dlatego też trudno je zauważyć. Najczęściej spotyka się misecznika szklarniowca i misecznika cytrusowca.
- Tarczniki najchętniej atakują rośliny doniczkowe. Pojawiają się w domach zwłaszcza w miesiącach zimowych, bowiem ciepło i niska wilgotność zapewniają im idealne warunki do przeżycia i rozwoju. Tarczniki bytują na młodych pędach oraz na spodniej części blaszki liściowej. Mają spłaszczony, muszelkowaty bądź okrągły kształt. Są koloru białego, żółtego lub różowego. Ich cechą charakterystyczną jest twardy pancerzyk, który chroni tarczniki przed czynnikami zewnętrznymi.
- Wełnowce to inaczej mączystki. Są niezwykle charakterystyczne, ze względu na owalną i segmentowaną budowę ciała oraz jego pokrycie – na pierwszy rzut oka przypominają kłębek wełny. Samice mają mączysty, woskowy nalot, z kolei samce są wyposażone w jedną parę skrzydeł, długie czułki i wyrostki woskowe na końcu odwłoka. Wełnowce najbardziej lubią storczyki, palmy i sukulenty. Niezwykle łatwo przenoszą się na inne rośliny.
Jakie uszkodzenia mogą spowodować czerwce?
Czerwce są pasożytami wielożernymi, które bytują na różnych gatunkach i rodzajach roślin. Z tego względu najczęściej uszkadzają całe uprawy. Nie bytują tylko na kwiatach – mogą przenieść się także na krzewy, drzewa czy grządki warzywne. Misecznik śliwowiec atakuje zwłaszcza bukszpany, irgi, róże, śnieguliczki oraz akacje syberyjskie. Jest szczególnie groźny, gdyż może wyniszczyć całą roślinę. Z kolei skorupik jabłoniowy chętnie żeruje na jabłoniach, lilakach, runiankach i bukszpanach, hamując rozwój pędów. Czerwce pojawiają się również na iglakach, jak na przykład świerkowiec większy i misecznik tujowiec. Najczęściej pierwszym objawem inwazji szkodników jest żółknięcie igieł, z czasem również skręcanie i zasychanie pędów. W miejscach żerowania czerwców pojawiają się żółte przebarwienia.
Jak zapobiegać czerwcom?
W ogrodnictwie ważna jest profilaktyka, szczególnie w przypadku takich szkodników, jak czerwce. Nie możemy bowiem ustalić, kiedy dokładnie te owady zaatakują nasze uprawy. Możemy zastosować na przykład środek chemiczny, bezpieczny dla środowiska, jak chociażby Substral Polysect Ochojnik. Możemy go użyć i w uprawach domowych, i w ogrodowych. Ten preparat jest szczególnie skuteczny, gdyż wnika w głąb rośliny i krąży wraz z jej sokami. Z metod naturalnych warto stosować oprysk z czosnku, cebuli bądź pokrzywy.
Aby zapobiegać plagom czerwców w ogrodzie, warto zaprzyjaźnić się z owadami, które są naturalnymi drapieżnikami. Będą to na przykład biedronki i złotooki. Uwielbiają one czerwce, chroniąc tym samym rośliny i zapobiegając plagom pasożytów. Aby zwabić tych sprzymierzeńców, sadźmy w ogrodzie różnorodne rośliny kwitnące, unikajmy też stosowania groźnych środków chemicznych. Szczególnie inwazyjne opryski będą niszczyć naturalne środowisko i powodować śmierć pożytecznych owadów.
Jak zwalczać czerwce?
Każdy, kto zetknął się z jakimkolwiek gatunkiem czerwców wie, że pozbycie się ich nie jest łatwym zadaniem. Ratowanie rośliny należy rozpocząć od ręcznego usuwania pasożytów. Przez przynajmniej 2 tygodnie powinniśmy na przykład za pomocą wykałaczki usuwać szkodniki. Następnym krokiem będzie przemywanie liści wodą z dodatkiem szarego mydła, octu bądź alkoholu etylowego. Jest to jednak dosyć ryzykowna metoda, bowiem wiele roślin jest bardzo delikatnych, alkohol może więc im zaszkodzić.
Powyższe rady poskutkują w przypadku roślin domowych. A co z uprawami ogrodowymi? W tej sytuacji nie możemy stawiać na pośrednie środki i najlepiej od razu zastosować gotowy oprysk, który będzie jednak ekologiczny i bezpieczny dla środowiska. Szczególnie polecane są preparaty olejowe, które działają przede wszystkim na miseczniki. Sprawdźmy też, czy środek, który używamy, ma w swoim składzie acetamipryd. Ta substancja to skuteczna broń w walce ze szkodnikami. Polecany już Substral Polysect stosujemy raz na 3 tygodnie. Używajmy go jako środka profilaktycznego, ale także jako pomocy w ratowaniu już zaatakowanej rośliny. Co ważne, ten produkt jest odporny na deszcz.
Kamila Berthold
Fot. Envato elements
