Z jakich gatunków roślin stworzyć bonsai?
Bonsai to metoda formowania roślin, pochodząca pierwotnie z Chin, ale szybko przejęta przez Japończyków. Istnieje kilka sposobów na formowanie bonsai. Najbardziej polecany dla młodych adeptów tej sztuki jest styl, który polega na kształtowaniu korony drzewka na wygląd miotły. Istnieją też inne style, bardziej skomplikowane i wymagające sporego zaangażowania.
Pamiętajmy, że bonsai to nie jedna roślina – to tylko nazwa techniki. Wynika z tego, że taką formę można nadać właściwie każdej roślinie, która ma drzewiasty pokrój. Dotyczy to zarówno gatunków liściastych, jak i iglastych. Chodzi o to, aby przypominały one miniaturowe drzewka w donicy. Najbardziej polecane gatunki na bonsai to:
- azalia japońska;
- dąb;
- jałowiec;
- klon palmowy;
- sosna.
Pod nazwą „bonsai” w sklepach często można spotkać fikusy z przerośniętym korzeniem. Ta roślina nie ma pnia, trudno więc w tym przypadku mówić o pielęgnacji japońską techniką. Można natomiast wykorzystać ten gatunek jako formę ćwiczenia.
Skąd pozyskać egzemplarz rośliny do tworzenia bonsai?
Rośliny na bonsai w Japonii najczęściej pozyskuje się na dwa sposoby. Pierwszy polega na wyhodowaniu okazu z nasiona lub z siewki. Zanim jednak roślina osiągnie odpowiednie rozmiary, może minąć nawet kilka czy kilkanaście lat. Stąd popularne są zakupy gotowych drzewek albo tak zwanych pre-bonsai. Są to rośliny ze szkółki, hodowane w ten sposób, aby mieć predyspozycję do formowania na sposób bonsai.
Drugi sposób Japończyków to pozyskanie materiału prosto z natury. To właśnie w lasach, w górach, na nieużytkach czy na terenach zdegradowanych możemy pozyskać niskie drzewka, które idealnie będą nadawały się na bonsai. Pamiętajmy jednak o kilku zasadach. Po pierwsze, wykopujmy rośliny na wiosnę, gdyż wtedy istnieje największa gwarancja, że dobrze zniosą ten zabieg. Po drugie, nie pozyskujmy okazów z parków narodowych czy rezerwatów przyrody. Najlepiej też zwrócić się z prośbą o pozwolenie na wykopanie drzewka do pracowników Lasów Państwowych.
Jak pielęgnować bonsai?
Nasz okaz bonsai będzie oprócz standardowych zabiegów potrzebował specjalnego traktowania. Musimy przede wszystkim zapewnić roślinie właściwe warunki do wzrostu i rozwoju. Druga sprawa to już właściwe przycinanie drzewka. Warto zaopatrzyć się w odpowiedni, specjalistyczny sprzęt, który przed każdym użyciem dezynfekujemy. Będą to nożyce o długiej rączce i krótkich ostrzach. Są one najwygodniejsze do kształtowania rośliny, bowiem umożliwiają cięcia bardzo precyzyjne. Gałązek nigdy nie obrywamy ani nie ułamujemy, gdyż w ten sposób uszkadzamy bonsai.
Drzewko przycinamy w odległości od 3 do 5 mm nad listkami. Zabieg wykonujemy zawsze pod kątem. Ranę trzeba zabezpieczyć maścią ogrodniczą lub węglem drzewnym, zapobiegając infekcjom. Tuż po przesadzeniu dajemy roślinie czas na aklimatyzację. Dlatego też przez około 3 tygodnie nie przycinamy rośliny. Oprócz cięć formujących wykonujemy też zabiegi polegające na korygowaniu błędów czy kierunku wzrostu bonsai. Pożądany kształt można osiągnąć także przy pomocy innych metod – drutowaniu i kształtowaniu gałęzi sznurkiem. Gałązki drzewka można formować tradycyjnie, ku górze, lub ku dołowi, aby wystylizować roślinę na bardzo starą.
Pamiętajmy, że doniczka dla bonsai nigdy nie może być za duża. To bowiem ułatwi zachowanie karłowatego pokroju rośliny, która nie będzie miała tak dużo miejsca na wzrost bryły korzeniowej. Przesadzanie drzewka przeprowadza się na wiosnę, zgodnie z wymaganiami konkretnego gatunku.
Kamila Berthold
Fot. Envato elements
Źródło: deccoria.pl