Charakterystyka perzu: czym jest? jak wygląda?
Perz właściwy jest nazywany również perzem pospolitym, w języku łacińskim Elymus repens. Ta roślina należy do rodziny wiechlinowatych. Spotyka się ją na łąkach, polach, ale także w ogrodach. Występuje na terenie całej Europy i Azji. Perz jest niezwykle wytrzymały i potrafi wyrosnąć oraz rozwijać się w praktycznie każdych warunkach. Nie przeszkadzają mu zanieczyszczenia czy spore zacienienie. Dodatkowo perz rozmnaża się w sposób wegetatywny, co oznacza, że do powstania nowej rośliny nie są potrzebne dwa osobniki – żeński i męski. To umożliwia roślinie bardzo szybkie rozprzestrzenianie się.
Największym problemem, który znają wszyscy walczący z perzem, są jego długie, silne oraz osadzone głęboko w podłożu korzenie. To przez rozwój bryły korzeniowej usuwanie tej rośliny jest niezwykle pracochłonne. Tylko bardzo dokładne pozbycie się kłączy perzu uniemożliwi odrastanie rośliny. Nawet z niewielkiego kawałka korzenia może bowiem rozwinąć się nowy egzemplarz uciążliwego chwastu!
Chociaż na pierwszy rzut oka perz bardzo przypomina trawę, to wraz z rozwojem zacznie się on bardzo wyróżniać na tle trawnika. Pędy perzu są zielone, a dorosnąć mogą nawet do 150 cm wysokości. Każde źdźbło składa się z długiej, gładkiej łodygi oraz liści ułożonych skrętolegle, tworzących wysokie kaskady. U swojej nasady liście mają duże, lecz wąskie ostrogi, obejmujące swą powierzchnią całą łodygę. Perz kwitnie od czerwca do września. Wówczas na szczytach łodyg pojawiają się trochę spłaszczone kłosy, które mogą osiągnąć do 10 cm długości. Jeden egzemplarz takiego kłosa to kilkanaście spłaszczonych kłosków, najczęściej ulokowanych na łodydze w dwóch szeregach. Po przekwitnięciu na roślinie pojawiają się owoce – żółtawe, podłużne, o długości około 8 mm. Korzenie perzu natomiast są żółto-brunatne i tworzą kłącza.
Jak perz może uszkodzić trawnik?
Perz bardzo szybko i nadmiernie się rozrasta, przez co będzie mieć niekorzystny wpływ na rozwój trawy. Ten chwast pochłania wiele wody i składników mineralnych z gleby. To może prowadzić do sytuacji, w której trawa nie będzie rozwijać się prawidłowo i zacznie zamierać. W konsekwencji nasza murawa może całkowicie obumrzeć. Perz jest rośliną bardzo ekspansywną, szybko więc może opanować cały nasz ogród, przenosząc się na ścieżki, alejki, grządki czy rabaty. Konieczne jest więc szybkie zwalczanie tego chwastu. Dodatkowo perz produkuje toksyczne substancje, zagrażające wielu innym roślinom. To także często przyczyna ataku pasożytów trwale uszkadzających ogrodowe uprawy. Kłącza tej rośliny bardzo często atakuje rdza źdźbłowa. Ten groźny pasożyt może doprowadzić do rozwoju poważnej choroby grzybowej zbóż na polach uprawnych. Rolnicy muszą więc szczególnie zadbać o zwalczanie perzu jesienią w pszenicy ozimej.
Jak zapobiegać rozwojowi perzu na trawniku?
Niestety nie istnieje jeden konkretny sposób na zapobieganie pojawienia się perzu w naszym ogrodzie. Przed wysiewem trawy warto wykonać oprysk specjalnymi herbicydami. Zabiją one wszelką roślinność, ale dzięki temu będziemy mieć pewność, że wszelkie kłącza perzu zostaną unieszkodliwione. Następnie musimy dokładnie przekopać glebę, pozbywając się tym samym resztek korzeni wszelkich chwastów. Ten zabieg znacząco ograniczy wzrost niechcianych roślin. Jeżeli chcemy zapobiec rozwojowi perzu, warto kosić murawę regularnie i dosyć nisko. Róbmy to także, gdy perz już się rozpanoszył wśród trawy – w ten sposób osłabimy roślinę. Będzie ona zmuszona do nieustannego wytwarzania części naziemnych, ograniczając przy tym rozrost korzeni. Pomocna okazać się może także systematyczna wertykulację trawnika. Nie tylko sprawdzi się przy usuwaniu chwastów, ale również usunie resztki uszkodzonych części trawy, pobudzając rozrost jej korzeni. Tym samym trawnik stanie się mocniejszych, gęstszy i soczyście zielony.
Jak pozbyć się perzu z trawnika?
Jeżeli perz dopiero co pojawił się w trawniku, należy rozpocząć od ręcznego usuwania chwastu. Będzie to bardzo czasochłonne i trudne, jest jednak konieczne. Jeżeli zadanie wykonamy precyzyjnie, przyniesie bardzo zadowalające efekty. Zwalczanie perzu najlepiej zacząć wiosną, kiedy roślina dopiero wchodzi w sezon wegetacyjny. Wtedy jej korzenie nie są jeszcze aż tak silne. Regularnie należy pielić miejsca występowania perzu w ogrodzie. Dodatkowo sadźmy w pobliżu tych lokalizacji gęste rośliny, które utrudnią chwastom rozwój. Ważne jest także odpowiednie nawożenie wzmacniające system korzeniowy trawy oraz innych upraw. Gdy chcemy pozbyć się perzu w sposób mechaniczny, musimy zaopatrzyć się w wąski szpadel ogrodowy bądź widły. Głęboko wbijamy narzędzie w glebę, a następnie podważamy roślinę, wydobywając na powierzchnię całe kłącze. Nie możemy zostawić nawet kawałka systemu korzeniowego w podłożu! Gdy do tego doprowadzimy, perz znowu rozgości się w naszym ogrodzie.
Możemy spróbować pozbyć się perzu także metodą chemiczną. Preparat, którego użyjemy, powinien bazować na pestycydach oraz herbicydach nieselektywnych. To pomoże dogłębnie zniszczyć roślinę, jednak uszkodzi też prawdopodobnie wszystkie inne uprawy, należy więc stosować tego typu środek z rozwagą. Trzeba wziąć pod uwagę fakt, że perz to także roślinna jednoliścienna, podobnie jak zwykła trawa. Aby więc jej nie zaszkodzić, konieczne jest wybranie odpowiedniego preparatu.
Kamila Berthold
Fot. Envato elements
