Po co ściółkuje się warzywa?
Ściółkowanie polega na przykryciu wierzchniej warstwy ziemi wokół roślin przeróżnymi materiałami. Mogą być one syntetyczne, organiczne lub mineralne. Zabieg ten wykonujemy wczesną wiosną, ale tylko wtedy, gdy gleba jest już rozmarznięta i wilgotna. Podłoże powinno być również wówczas wolne od chwastów. Materiał ściółkowy należy rozsypać równomiernie po całej powierzchni grządek, lecz grubość warstwy ściółki zależy od wielu czynników, w tym od użytego materiału i wielkości roślin.
Wśród najważniejszych korzyści płynących ze ściółkowania wyróżnić można:
- ograniczenie rozwoju chwastów;
- utrzymywanie stałej temperatury podłoża, dzięki czemu gleba wolniej się nagrzewa i ochładza;
- ograniczenie nadmiernego wyparowywania wody z gleby;
- ochrona podłoża przed wypłukiwaniem z gleby składników odżywczych podczas długotrwałych i ulewnych deszczy;
- wzbogacenie podłoża w substancje odżywcze;
- poprawianie struktury gleby.
Pamiętajmy jednak także o wadach ściółkowania. Ściółka przyciąga ślimaki, które żerują na zielonych częściach rośliny, niszcząc je. Dlatego też warto użyć mąki bazaltowej. Ochroni ona nasze plony i uprawy zarówno przed ślimakami, jak i przed mszycami czy pchełkami kapuścianymi. W zimie w ściółce mogą za to chować się różne gryzonie.
Jakie warzywa warto ściółkować?
Ściółkowanie stosuje się przede wszystkim w sadownictwie oraz w uprawie warzyw ciepłolubnych. Szczególnie warto wykorzystać odpowiedni materiał na zagonach z melonami, arbuzami, patisonami, cukiniami, dyniami czy ogórkami. Dzięki temu rośliny będą szybciej wzrastać, a plony będą bardziej obfite. Ściółkować możemy również ziemniaki, pomidory, oberżynę i paprykę.
Przed przystąpieniem do ściółkowania przygotowujemy glebę. Usuwamy z niej chwasty, a następnie spulchniamy i podlewamy. Dopiero po wykonaniu tych czynności możemy rozłożyć materiał ściółkowy. Od łodyg roślin najlepiej zachować odstęp około kilkunastu centymetrów, w przeciwnym wypadku mogą zacząć gnić.
Jaki materiał ściółkowy wybrać?
Do ściółkowania warzyw można użyć wielu różnych materiałów. Najbardziej popularne ściółki mają konkretne wady i zalety. Trzeba również wiedzieć, na jakiej grubości można je rozłożyć.
Słoma
Słoma to dobra ściółka dla truskawek, nada się jednak również do różnych warzyw, szczególnie jeżeli ich uprawa będzie wymagać częstego nawadniania. Ściółka tego typu ochroni również owoce przed zabrudzeniem, a dodatkowo ograniczy rozwój chorób grzybowych, wśród których bardzo niebezpieczna jest szara pleśń. Słoma rozkłada się znacznie wolniej niż trawa. Dodatkowo ma jasny kolor, dzięki czemu odbija więcej słońca. Sprawia to, że gleba nie ogrzewa się nadmiernie ani nie wysusza. Rozkładamy ją na grubość około 2,5-5 cm.
Trawa
Skoszona trawa także nada się świetnie do ściółkowania warzyw. Musi być ona jednak dokładnie wysuszona. Jeżeli rozłożymy mokrą trawę, szybko zacznie ona gnić, zwiększając ryzyko pojawienia się szkodników i porażenia roślin przez choroby grzybowe. Unikajmy używania trawy pochodzącej z zachwaszczonych trawników oraz tej, na której wcześniej stosowano opryski chemiczne. Grubość takiej ściółki powinna wynosić od 1 do 2 cm.
Pokrzywa
Idealna grubość ściółki z pokrzywy to 2,5-5 cm. Roślinę tę musimy jednak pozbawić nasion i rozdrobnić przed przystąpieniem do ściółkowania. Liście i pędy pokrzywy zawierają wiele cennych związków mineralnych i substancji odżywczych. Szczególnie cenny dla warzyw jest potas. Wykorzystajmy ten materiał dla ogórków, pomidorów czy selerów.
Trociny
Trociny i zrębki wyglądają estetycznie rozłożone między grządkami. Pamiętajmy jednak, że te materiały powinny zostać przekompostowane. Wtedy podczas rozkładu nie będą pobierały azotu, który potrzebny jest roślinom. Materiały ściółkowe tego typu znajdziemy bez problemu w różnego rodzaju sklepach ogrodniczych. Pamiętajmy jednak, że trociny czy zrębki mogą silnie zakwaszać podłoże. Dlatego też warzywa zasilamy dodatkowo nawozami azotowymi. Grubość takiej ściółki to 2,5-5 cm.
Kompost
Kompost zawiera wiele składników odżywczych, jest więc idealny do ściółkowania. Bardzo szybko się rozkłada i z tego powodu trzeba go często uzupełniać. Jeżeli chcemy użyć kompostu jako ściółki, musimy pamiętać, aby był on już częściowo rozłożony. Proces rozkładu trwa od kilku miesięcy do roku. Warstwa kompostu powinna mieć 3-4 cm grubości. Jeżeli chcemy zapobiec jej wysychaniu, przykryjmy ją dodatkowo korą bądź zrębkami.
Liście
Ściółka z liści powstrzymuje wzrost chwastów, a dodatkowo lekko zakwasza glebę. Jednak liście nie wszystkich gatunków roślin mogą być użyte do ściółkowania. Przykładem jest orzech włoski – znajdują się w nim substancje, które hamują wzrost innych roślin. Gdy używamy takiego materiału, pamiętajmy o utrzymaniu jego odpowiedniej wilgotności. Liście stanowią dobrą izolację termiczną. Idealna grubość ściółki to 10-15 cm.
Karton
Do ściółkowania warzyw możemy wykorzystać również karton. Pamiętać należy, że nie może on zawierać folii czy żadnych napisów lub substancji chemicznych. Tego typu materiał nie tylko tłumi wzrost chwastów, ale też przyciąga dżdżownice dzięki dużej zawartości celulozy. Karton jest lekki, musimy więc stale go zwilżać, aby nie został porwany przez wiatr. Dobrym pomysłem będzie połączenie tej ściółki z innymi, cięższymi materiałami – słomą, korą czy trocinami.
Kamila Berthold
Fot. Envato elements
