Czym charakteryzują się trufle?
Trufle to grzyby podziemne, a więc ich owocniki znajdują się około 10-30 cm pod powierzchnią gleby. Mają bardzo intensywny i charakterystyczny smak. Wynika to z ich cyklu życiowego – muszą wydzielać silny aromat, aby przyciągnąć zwierzęta. Te zjedzą owocniki i wraz z ekskrementami przyczynią się do rozmnożenia tych grzybów. Trufle to również grzyby mikoryzowe, a to oznacza, że żyją w ścisłej współpracy z korzeniami drzew. W ramach tego związku roślina otrzymuje wodę i składniki mineralne, a grzyb – produkty fotosyntezy. W powszechnym przekonaniu trufli można szukać tylko pod dębami i leszczynami. Tymczasem niektóre rodzaje tych aromatycznych grzybów tworzą mikoryzę na przykład z trawami czy przedstawicielami rodziny astrowatych.
Warto wiedzieć, że trufle nie są w Polsce żadną nowością! Wiele osób sądzi, że w naszym klimacie trufle nie rosną, tymczasem grzyby te były szeroko rozpowszechnione w naszym kraju jeszcze przed II wojną światową. Okazuje się, że w Europie spotkać możemy od 120 do 200 gatunków trufli. Niestety, tylko kilka z nich ma wysoką wartość kulinarną oraz ekonomiczną. Ze względu na walory smakowe, największym powodzeniem cechuje się trufla biała. Do tej pory jednak nie zaobserwowano jej występowania w Polsce. Gatunek ten najczęściej pojawia się w Piemoncie we Włoszech. W Hiszpanii i Francji ceniona jest trufla czarnozarodnikowa. W naszych rodzimych lasach możemy najczęściej spotkać truflę letnią.
Jak szukać trufli?
Świnie rzeczywiście wabi zapach trufli. Ich wykorzystanie do szukania drogocennych grzybów nie jest jednak najlepszym pomysłem. Rycie świń mocno uszkadza korzenie, a same zwierzęta trudno zmusić do oddania smakołyku. To sprawia, że trufle najczęściej zbiera się ze specjalnie wyszkolonym psem. Na Sardynii do wyszukiwania trufli wykorzystywano kozy. Wskaźnikami mogą być również owady żerujące w owocnikach. Wskazują one lokalizację aromatycznych grzybów.
Czy trufle można uprawiać?
Polskim naukowcom udało się wyhodować na plantacjach truflę letnią. Zajęło to 8 lat i nic dziwnego – grzyb ten może owocować dopiero po 7-10 lat. Dlatego przy samodzielnej uprawie trufli trzeba uzbroić się w cierpliwość. Sama hodowla też nie należy do najłatwiejszych, dobrą informacją jednak jest, iż można kupić już gotowe grzybnie trufli czarnej w specjalnych sklepach.
Trufle wymagają przede wszystkim sąsiedztwa konkretnych gatunków drzew, którymi najczęściej są dąb i leszczyna. Te wyjątkowe grzyby mogą utworzyć także związek mikoryzowy z sosną czarną czy grabem. Grzybnię aplikujemy od połowy marca do listopada. Jak to zrobić? Wokół pnia wykopujemy 3 otwory o średnicy 30-40 cm i głębokości 15 cm. Dołki powinny zostać wykopane w odległości 0,5-5m od pnia drzewa. Wypełniamy je mniej więcej do połowy odpowiednim podłożem, a następnie umieszczamy w nich grzybnię w proporcji 1/3 opakowania na każdy otwór. Zasypujemy przygotowaną ziemią do poziomu gruntu i mocno ubijamy. Miejsce aplikacji dokładnie podlewamy. Przeznaczyć na to należy jedno wiadro wody wokół każdego dołka. Następnie przykrywamy warstwą liści, igieł, mchu czy gałęzi z lasu. W odpowiednich warunkach grzybnia może owocować nawet od 20 do 30 lat, a pod jednym drzewem możemy zebrać kilka sztuk trufli.
A jakiego podłoża wymaga grzybnia? Ziemia powinna być przepuszczalna, próchnicza i wapienna. Nie mogą się w niej znajdować inne grzyby konkurencyjne. Najlepsze pH gleby dla rozwoju trufli będzie wynosiło 7,9. Podczas aplikacji grzybni oraz przez kolejne dwa lata należy odchwaszczać ziemię wokół drzewek. Trufle dobrze będą rosły tam, gdzie przeciętna temperatura latem wynosić będzie od 16,5 do 22°C.
Czy trufle można zbierać w lasach?
Środowisko poszukiwaczy trufli jest raczej zamknięte, a rynek tych grzybów w Polsce mały. Niewiele osób także wie, jak szukać drogocennych owocników. Łatwo je pomylić z piestrakiem jadalnym czy tęgoskórem, którego niestety nie należy spożywać. W naszym kraju pod ochroną znajduje się trufla wgłębiona, z kolei najbardziej cenna trufla biała nie występuje w ogóle. Otwory po wykopanym z ziemi owocniku należy wypełnić ściółką i glebą.
Kamila Berthold
Fot. Envato elements
