O czym należy pamiętać, pozyskując nasiona?
Aby prawidłowo pozyskać nasiona, należy poczekać na właściwy czas. Oznacza to, że muszą one osiągnąć dojrzałość, a dla każdego warzywa będzie to indywidualna pora. Jeżeli będziemy zbyt długo zwlekać z pobraniem nasion, mogą one już nie być zdolne do wykiełkowania, a nawet zacząć się kruszyć. Nasiona zbierajmy wczesnym rankiem bądź jeszcze przed południem.
Poza tym musimy wybrać odpowiedni egzemplarz rośliny. Okaz warzywa, z którego pobierzemy nasiona, musi być zdrowy. Dokładnie obejrzyjmy go przed zabiegiem pozyskiwania nasion. Jeżeli warzywo będzie chore, patogeny mogą przejść na nowe egzemplarze i stanowić problem w kolejnym sezonie. Unikajmy również roślin, które zostały zaatakowane przez szkodniki. Pamiętajmy, że egzemplarz nie może być wyrośnięty, gdyż jego nasiona będą prawdopodobnie bardzo słabe i nie wytworzą nowej sadzonki.
Jak pozyskiwać nasiona z warzyw?
Czas i sposób zbioru nasion będą różniły się w zależności od gatunku warzywa. Warto wiedzieć, jak każda z poniższych roślin tworzy nasiona i jak najlepiej je pozyskać. Dzięki temu bez problemu będziemy mogli je zebrać i zachować na następny sezon wegetacyjny.
Nasiona cebuli należy zebrać w drugim roku uprawy, jesienią. Wówczas wybieramy warzywa najdorodniejsze, ogołacamy je ze szczypioru i większości korzeni. Tak przygotowaną cebulę podsuszamy, a na wiosnę w następnym sezonie wegetacyjnym umieszczamy w podłożu. Pod koniec sierpnia natomiast zbieramy jej zielone owocostany oraz suszymy.
Nasiona czosnku pozyskujemy natomiast z cebulek powietrznych pod koniec lata. Ozimą odmianę sadzimy jesienią, a zbieramy pod koniec sierpnia i sadzimy ponownie kolejnej jesieni. Z kolei jary czosnek umieszczamy w podłożu wiosną, zbiór wykonując latem.
Warzywa dyniowate, takie jak ogórek czy dynia, muszą zostać pozostawione do zżółknięcia po zbiorze. W tym celu warto wybrać egzemplarze najbardziej dojrzałe i dorodne. Wówczas będziemy mieć pewność, że uzyskamy idealne nasiona.
Nasiona brukselki, kapusty głowiastej, jarmużu, kalarepy oraz innych warzyw kapustnych pozyskujemy w drugim roku uprawy. Te rośliny (poza jarmużem) wykopujemy z gruntu na sezon zimowy i przechowujemy w dołach głębokich na 50 cm. Przykrywamy je także deskami i liśćmi. Przed nasadzeniem na wiosnę kapustę powinniśmy naciąć na krzyż. Dzięki temu zabiegowi łodyga nasienna będzie łatwiej się rozwijać.
Nasiona roślin korzeniowych – buraka ćwikłowego, marchwi, pietruszki, selera – zbieramy dopiero w drugim roku uprawy. Jesienią wybieramy zdrowe i najlepsze egzemplarze tych warzyw. Usuwamy z nich wszystko, poza wierzchołkiem. Sadzonki przechowujemy do wiosny w plastikowych pojemnikach. Na początku sezonu będziemy wsadzać je do gruntu, a nasiona zbierzemy już pod koniec lata.
W przypadku warzyw liściowych, do których zaliczają się między innymi koper, szczaw, sałatę oraz szpinak nasiona pozyskać najłatwiej. Wystarczy, że te gatunki zakwitną. Pędy nasienne zbieramy, gdy zbrązowieją. Nasiona zbieramy do pojemnika, a następnie powinniśmy pozwolić im wyschnąć.
Równie łatwe jest pozyskanie nasion roślin psiankowatych. Wybieramy najokazalszy i najzdrowszy egzemplarz papryki czy pomidora i wyjmujemy nasiona z wnętrza owocu. Następnie pozbywamy się miąższu i suszymy.
Nasiona roślin rzepowatych powinniśmy siać wczesną wiosną. Pozwalamy zakwitnąć tylko najdorodniejszym okazom. Na zimę trzeba je wykopać, a wiosną ponownie umieścić w gruncie.
Warzywa strączkowe – chociażby groch czy fasolę, wystarczy pozostawić na sadzonkach do wyschnięcia. Pamiętajmy, że nasiona muszą być całkowicie suche. Kiedy już będziemy mieć pewność, że są one gotowe, przychodzi czas na łuskanie.
Kamila Berthold
Fot. Envato elements