Czym się różni użyczenie od najmu?
Pojęcie użyczenia jest doprecyzowane w polskim prawie. Główna różnica między użyczeniem a najmem polega na tym, że w tym pierwszym przypadku nie pobiera się żadnych pieniędzy. Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.
Takiej formie udostępnienia podlegają zarówno nieruchomości, jak i rzeczy ruchome. Jednak w przypadku użyczenia nieruchomości nie jest wymagana forma aktu notarialnego, ponieważ nie dochodzi do przeniesienia własności - prawo przysługuje właścicielowi, a nie osobie, która korzysta z użyczenia.
Czy osoba użyczająca musi rozliczyć to w podatku PIT?
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy PIT przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. W świetle tej definicji, osoba, która użycza komuś np. mieszkania, nie zyskuje przychodu, a co za tym idzie, nie musi rozliczać się z użyczenia w deklaracji podatkowej.
W sytuacji użyczenia mienia, przychód deklaruje za to osoba biorąca w użyczenie. Otrzymuje ona bowiem przychód z nieodpłatnych świadczeń. Ich wartość ustala się według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku. Osoba, która korzysta z użyczenia, musi zatem wykazać przychód podatkowy w wysokości równowartości czynszu, który przysługiwałby, gdyby doszło do zawarcia odpłatnej umowy najmu. Taki przychód opodatkowany jest na zasadach ogólnych według skali podatkowej oraz rozliczany w zeznaniu rocznym PIT-36
Czy uchodźcy z Ukrainy muszą rozliczać się z użyczonego mienia?
W odruchu serca po wybuchu wojny w Ukrainie wiele polskich rodzin przyjęło uchodźców pod swój dach lub zaoferowało im bezpłatne mieszkanie. Te osoby nie muszą przejmować się rozliczaniem użyczenia nieruchomości. Osoby użyczające nie muszą bowiem wykazywać tego w zeznaniu podatkowym, a z kolei obywatele Ukrainy, którzy według prawa korzystają z użyczenia i powinni rozliczyć swój zysk, są zwolnieni z podatku i nie muszą składać żadnych deklaracji w celu rozliczenia PIT-u.
Zuzanna Ćwiklińska
fot. envato elements