Co się zalicza do elektrośmieci?
Elektrośmieci, zwane także elektroodpadami, to urządzenia, zwykle działające na prąd lub baterię, które albo popsuły się na dobre albo nie chcemy ich już dłużej używać. Znacznej większości z nich nie można traktować tak jak zwykłych śmieci, wyrzucając do odpowiedniego worka. Zawierają bowiem substancje chemiczne, które po uwolnieniu mogą być zagrożeniem dla gleby czy wód gruntowych.
Do elektrośmieci zaliczamy na przykład:
- lodówki,
- chłodziarki,
- zamrażarki,
- pompy ciepła,
- komputery,
- laptopy,
- notebooki,
- ekrany,
- elektroniczne ramki na zdjęcia,
- pralki,
- zmywarki,
- mikrofalówki,
- piekarniki,
- odkurzacze,
- żelazka,
- tostery,
- elektryczne czajniki,
- elektroniczne urządzenia do pielęgnacji włosów i ciała,
- radia,
- telefony,
- drukarki.
Pełna lista elektroodpadów jest znacznie dłuższa. Znajdziemy na niej nawet żarówki i baterie! Jeżeli mamy wątpliwości co do tego, czy dany przedmiot należy traktować jak elektrośmieć, warto poszukać na nim naklejki bądź innego oznaczenia, informującego o tym, że nie wolno tej rzeczy wyrzucić do zwykłego kosza na odpady. Ma ono formę przekreślonego śmietnika.
Jak się pozbyć elektrośmieci?
Niekiedy przy zepsutych urządzeniach elektronicznych odzywa się w nas żyłka majsterkowicza. Lepiej jednak zrezygnować z samodzielnego demontowania elektroodpadów, bo w ten sposób można przypadkowo uwolnić z nich substancje, które zagrażają środowisku, ale także naszemu zdrowiu.
W przypadku elektroodpadów jedynym rozwiązaniem, które jest prawidłowe i odpowiedzialne, jest przekazanie ich w wyznaczone do tego miejsca. Można samemu przewieźć je do punktu zbioru lub skorzystać z usługi, w ramach której elektrośmieci zostaną od nas odebrane.
Najpopularniejszym miejscem zbiórki zepsutych urządzeń elektronicznych jest PSZOK, czyli Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów. W niektórych miejscowościach funkcjonują również Miejskie Punkty Elektroodpadów. Z kolei drobne przedmioty, takie jak baterie czy żarówki, można wyrzucić do przeznaczonych do tego koszy - znajdują się w niektórych sklepach, a nawet placówkach pocztowych.
Gdzie za darmo oddać elektrośmieci?
Na punktach PSZOK nie kończą się możliwości pozbycia się elektrośmieci w rozsądny sposób. Często taką opcję oferują zakłady naprawcze – gdy okazuje się, że sprzęt, który oddaliśmy do naprawy, nie może już być uratowany, niekiedy nie musimy go odbierać i utylizować we własnym zakresie. Podobną możliwość dają także sklepy z elektroniką, zwłaszcza te wielkopowierzchniowe, które są do tego zobowiązane prawnie, pod warunkiem, że elementy zewnętrzne urządzenia nie przekraczają 25 cm. W tym przypadku osoba, która pozbywa się elektrośmieci, nie ma obowiązku zrobienia zakupów w danym sklepie. Jednak jeśli uszkodzone urządzenie stanowi zagrożenie, sieć ma prawo odmówić przyjęcia odpadu, niezależnie od jego wymiarów.
Kiedy można dostać karę za elektrośmieci?
Gromadzenie elektrośmieci nie jest niczym dobrym. Jednak jeszcze gorsze jest pozbywanie się ich w nieodpowiedni sposób. Paradoksalnie, tym nieodpowiednim sposobem jest np. wyrzucenie elektroodpadów do zwykłego kosza. Choć normalnie pozbywamy się śmieci w ten sposób, urządzeń elektronicznych lepiej tak nie traktować. Można za to słono zapłacić, i to dosłownie - za wyrzucenie takich przedmiotów do zwykłego śmietnika grozi kara w wysokości 5000 zł.
Zuzanna Ćwiklińska
fot. envato elements
