Czym jest luka płacowa?
Luka płacowa to procentowa różnica w średnich zarobkach kobiet i mężczyzn. Średnio w Europie wynosi ona 13 proc. Polska wypada na tym tle bardzo dobrze – luka płacowa jest u nas niższa od średniej, wynosi około 4,5 proc., jednak realnie może być wyższa. Zarówno w innych krajach UE, jak i w Polsce, luka płacowa utrzymuje się na niekorzyść kobiet. Z tego powodu Komisja Europejska ustanowiła Dzień Równej Płacy, który ma symbolicznie pokazać różnicę między zarobkami kobiet i mężczyzn.
O co chodzi w Dniu Równej Płacy?
Dzień Równej Płacy to święto ruchome. Data jego obchodów jest co roku ustalana przez KE w porozumieniu z Europejskim Urzędem Statystycznym. Na podstawie danych Eurostatu wyznaczany jest dzień, od którego statystycznie kobiety w krajach UE pracują za darmo, ponieważ ich pensje są ogółem niższe niż mężczyzn. Dzień Równej Płacy ma zwrócić uwagę na tę nierówność, z którą UE usiłuje walczyć od ustanowionego w 1957 roku traktatu rzymskiego, który gwarantował równość wynagrodzeń niezależnie od płci.
Zwalczanie luki płacowej idzie bardzo powoli: w ciągu ostatniej dekady zmniejszyła się ona średnio o zaledwie 2,8 proc. Jednak można zaobserwować ten proces, śledząc daty Dnia Równej Płacy. W 2019 roku przypadł on 4 listopada, a w 2022 – 15 listopada, zatem płace mężczyzn i kobiet bardzo powoli wyrównują się. Eksperci szacują, że jeśli utrzyma się obecne tempo zmian, obie płcie będą zarabiały tyle samo za około... 130 lat!
Dlaczego kobiety zarabiają mniej?
Różnice między wynagrodzeniami pracujących kobiet i mężczyzn to realny problem w UE. Jest on jednak wewnętrznie złożony. Często nie chodzi bowiem o samą dyskryminację, bo pracodawca oferuje takie samo wynagrodzenie za dane stanowisko zarówno kobiecie, jak i mężczyźnie. Jednak w związku ze standardowym podziałem ról społecznych, kobiety częściej są bardziej zaangażowane w prowadzenie domu i opiekę nad dziećmi. Z tego powodu są mniej skłonne np. wyrabiać nadgodziny, za to chętniej pracują na niepełny etat. Wiele kobiet zalicza również co najmniej roczną nieobecność na rynku pracy, związaną z ciążą i urodzeniem dziecka.
Badania Massachusetts Bay Transportation Authority wykazały, że panie są także mniej elastyczne i trudniej im przystosować się do zmian w grafiku. Te wszystkie czynniki pociągają za sobą niższe płace, które wpływają na ogólny wynik luki płacowej.
Wciąż obecnym problemem w wielu firmach jest również tak zwany “szklany sufit”, czyli bariera, która uniemożliwia kobietom dojście do wysokich pozycji. Kobiety wciąż także rzadziej awansują, a wejście na wyższe stanowisko zajmuje im więcej czasu. Panie częściej decydują się także na pracę w niżej opłacanych sektorach gospodarki.
Zuzanna Ćwiklińska
fot. envato elements
