Bruksizm to patologiczne tarcie górnych zębów o dolne i nieświadome zaciskanie szczęki podczas snu. Stąd trudności w leczeniu – gdy śpimy, niełatwo o kontrolę. To zaburzenie układu ruchu narządu żucia. Bruksizm najczęściej dotyka ludzi młodych w przedziale wiekowym od 25-45 lat oraz dzieci (czasami może być to związane z owsicą).
Bruksizm wpływa negatywnie na cały organizm, chory systematycznie zaczyna się skarżyć na kolejne dolegliwości, które często nie są łączone z zaciskaniem szczęki. Nieleczony bruksizm prowadzi do groźnych powikłań. Np. ból pochodzący z stawów skroniowo-żuchwowych może wpływać na dyskomfort w lędźwiach, czy odcinku szyjnym kręgosłupa.
Domowe sposoby na bruksizm
Nad bruksizmem można zapanować, choć po części zminimalizować jego przykre objawy. Liczy się tu jednak systematyczność i przestrzeganie pewnych zasad. Co warto włączyć do codziennych rytuałów? Przede wszystkim należy codziennie rozluźniać napięte mięśnie żuchwy. Jest na to wiele sposobów:
- joga twarzy – w internecie jest sporo filmików na ten temat, warto je obejrzeć i wybrać coś dla siebie, ćwiczenia bazują na angażowaniu odpowiednich mięśni, rozmasowywaniu ich, uwalnianiu napięć;
- otwieranie i zamykanie ust przez kilka minut,
- szczypanie policzków, klaskanie językiem,
- rozchylanie ust i wysuwanie żuchwy do przodu,
- otwieranie i zamykanie ust przy jednoczesnym zatrzymaniu środkowej części języka na podniebieniu,
- masaże rozluźniające kark, ramiona i twarz,
- stosowanie piłeczek z kolcami do masażu, tzw. jeżyków,
- wykonywanie zimnych okładów na bolącą szczękę lub żuchwę,
- unikanie twardych produktów, na przykład orzechów,
- wzbogacenie diety w magnez – znajduje się on w wielu owocach i warzywach, jak: awokado, banany, migdały, figi, szpinak, nasiona dyni, gorzka czekolada,
- napary ziołowe o działaniu relaskacyjnym, np. z melisy,
- stosowanie poduszeczek z lawendą na oczy,
- kontrola ułożenia zgryzu – w przypadku zaciskania unosimy język do podniebienia,
- wieczorna relaskacja lub medytacja,
- wieczorne ćwiczenia jogi,
- dbanie o nocny komfort,
- ograniczanie produktów pobudzających, jak: napoje energetyczne, kawa, mocna herbata,
- właściwe nawadnianie organizmu, przynajmniej 1,5 l wody dziennie.
Bruksizm – szyna
Jedną z najczęściej proponowanych form leczenia przez lekarzy jest szyna relaksacyjna. Zazwyczaj indywidualnie zaprojektowana przezroczysta nakładka, którą zakłada się na górne zęby. Chroni ona zęby przed tarciem i zapobiega skutkom bruksizmu. Coraz częściej pacjenci odwiedzają fizjoterapeutów stomatologicznych, którzy pomagają w leczeniu tego schorzenia.
Bruksizm – zagrożenia
U osób dotkniętych bruksizmem dochodzi do zmian w obrębie szczęki i żuchwy. Mogą one prowadzić do powstawania stanów zapalnych okolicy zębów, dziąseł. Często pierwszym symptomem bruksizmu są uporczywe bóle głowy, twarzy lub uczucie ciągłego szumu i dyskomfortu w uszach oraz nadwrażliwość zębów.
Nowe badania – bruksizm
Zaskakują nowe doniesienia w sprawie bruksizmu. Okazało się, że stawy skroniowo-żuchwowe są powiązane z mięśniami dna miednicy, są z tej samej taśmy mięśniowo-powięziowej. Zdarza się, że praca nad mięśniami miednicy może pomóc rozluźnić szczękę i odwrotnie. Często kobiety mające problem z nietrzymaniem moczu, cierpią także na bruksizm.
Konsekwencje bruksizmu:
- bóle głowy, karku, pleców,
- bóle oczodołów, uszu, obręczy barkowej,
- chroniczny ból szczęki i żuchwy,
- trzaskanie i przeskakiwanie żuchwy przy szerszym otwieraniu ust,
- ścieranie się zębów, uszkodzenia szkliwa, stany zapalne w obrębie szczęki, utrata zębów,
- problemy ze słuchem i wzrokiem,
- zaburzenia równowagi,
- zmiana kształtu twarzy.
Angelika Drygas
Fot. envato elements