Jakie są gatunki nawłoci?
Na świecie występuje około stu gatunków nawłoci. Większość z nich pochodzi z Ameryki Północnej, jednak część naturalnie występuje w Europie od wieków. Nasi przodkowie chętnie wykorzystywali lecznicze właściwości nawłoci pospolitej, dziś w ziołolecznictwie ceni się także nawłoć kanadyjską oraz nawłoć późną.
Zdrowotne właściwości nawłoci
Nawłoć to jedna z roślin, o których można powiedzieć, że należą do apteczki matki natury. Jej właściwości dla zdrowia są bardzo szerokie! Świetnie działa przede wszystkim na układ trawienia oraz układ moczowy. Ma właściwości moczopędne i odtruwające organizm, wykazuje także działanie:
- przeciwzapalne,
- przeciwbakteryjne,
- uszczelniające naczynia włosowate,
- ściągające,
- napotne,
- przeciwzakrzepowe,
- wspomagające trawienie,
- przeciwgrzybicze,
- rozkurczowe na mięśnie gładkie narządów moczowo-płciowych,
- przeciwbólowe,
- przeciwbiegunkowe,
- immunostymulujące.
Trzeba przyznać, że lista jest naprawdę imponująca! Ten prozdrowotny wpływ nawłoci jest możliwy dzięki temu, że zioło to jest bogate w antyoksydanty i składniki mineralne, a także polisacharydy wspierające układ trawienny i odpornościowy.
Kto nie może stosować nawłoci dla zdrowia?
Przy tak wielu zaletach tej niepozornej rośliny nie można zapomnieć, że nie każdy może ją stosować. Nawłoć nie jest zalecana osobom z chorobami serca i nerek oraz przy nadwrażliwości na rośliny z rodziny astrowatych. Może wywołać alergię oraz zaostrzyć astmę. Nawłoci nie powinno się także podawać dzieciom poniżej 12 roku życia oraz osobom, które stosują leki na nadciśnienie. Nie przeprowadzono jak dotąd badań o wpływie tej rośliny na kobiety w ciąży i karmiące piersią, zatem dla bezpieczeństwa lepiej w tym okresie zrezygnować z preparatów z nawłoci.
Kiedy zbierać nawłoć?
Nawłoć można zbierać dwukrotnie: po raz pierwszy w momencie, gdy zaczyna rozwijać kwiaty, co przypada mniej więcej na kwiecień, a po raz drugi gdy zawiązuje owoce – przy sprzyjającej pogodzie ten okres może trwać do jesieni. Należy dokonać zbioru w suchy, ciepły dzień, gdy rosa już wyparuje. Najlepiej wybrać zaciszne miejsce, jak najbardziej oddalone od ruchliwych dróg. Zbieramy górne części pędów i suszymy je w temperaturze do 40 stopni Celsjusza. Można to zrobić w warunkach naturalnych, np. rozkładając rośliny na pergaminie lub wieszając na sznurku.
Przepis na miodek nawłociowy
Miodek nawłociowy nie jest tym samym co miód, gdyż nie produkują go pszczoły. Robi się go na bazie gotowego miodu oraz suszonej nawłoci.
Składniki:
- 0,5 szklanki suszu z nawłoci
- 2 szklanki dowolnego jasnego miodu
Przygotowanie:
Wsyp susz z nawłoci do słoja. Zalej zioła jasnym miodem - jeżeli jest skrystalizowany, ogrzej go w kąpieli wodnej. Przemieszaj zawartość słoja patyczkiem do szaszłyków, by usunąć pęcherzyki powietrza. Zakręć słój i odstaw go w nasłonecznione miejsce. Codziennie obracaj naczyniem. Po około miesiącu przecedź miód przez sitko, by usunąć zioła i przelej go do wyparzonego słoika. Przechowuj w lodówce do 3 miesięcy. Jeżeli chcesz, by produkt był trwalszy, zagotuj go - wówczas można go przechowywać do 12 miesięcy.
Przepis na syrop z nawłoci
Składniki:
- 1 szklanka świeżych kwiatów nawłoci
- 1 szklanka cukru
- 1,5 szklanki wody
Przygotowanie:
Oderwij kwiaty nawłoci od łodyżek. Zagotuj wodę i zalej nią kwiaty. Odstaw na 12 godzin. Po tym czasie przecedź płyn przez sitko i odciśnij kwiaty. Płyn umieść w garnku, dodaj cukier i gotuj przez 5-10 minut. Gorący syrop przelej do wyparzonych butelek lub słoików. Odstaw do góry dnem. Syrop z nawłoci możesz wzbogacić np. miodem lub sokiem z cytryny.
Wino z nawłoci - jak je zrobić?
Składniki:
- 1 szklanka świeżej nawłoci
- 1 szklanka białego wytrawnego wina
Przygotowanie:
Oczyść świeżą nawłoć, posiekaj i umieść w słoiku. W garnku podgrzej białe wino. Zalej nim posiekane zioła. Zakręć słoik i odstaw na 2 tygodnie w ciemne miejsce. Po tym czasie przecedź. Przelej płyn do butelek. Dla zdrowia pij raz dziennie nie więcej niż 50 ml wina z nawłoci.
Herbata z nawłoci dla zdrowia
Składniki:
- 1-2 łyżeczki suszonej nawłoci
- 150 ml wrzątku
Przygotowanie:
Umieść suszoną nawłoć w kubku lub zaparzaczu i zalej 150 ml gorącej wody. Przykryj naczynie i odstaw do zaparzenia na około 20 minut. Pij 2-4 szklanki dziennie przez nie dłużej niż 6 tygodni pod rząd. Ze względu na moczopędne właściwości nawłoci, pamiętaj o regularnym uzupełnianiu płynów.
oprac. Zuzanna Ćwiklińska
fot. envato elements
