Cukrzyca jest jedną z najczęściej spotykanych chorób przewlekłych, rozwija się przez długie lata, początkowo nie dając wyraźnych objawów. Niezwykle ważne jest jej wczesne wykrycie – tylko wtedy można uniknąć niebezpiecznych powikłań.
Cukrzyca typu 2. jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób w populacji. Najczęściej na cukrzycę chorują osoby, które:
- są otyłe, mają nadwagę,
- notują podwyższony poziom cholesterolu,
- mają wysokie ciśnienie,
- nie są aktywne fizycznie,
- prowadzą siedzący tryb życia,
- jedzą niezdrowo i tłusto.
Inne czynniki zachorowania są związane z występowaniem: cukrzycy w rodzinie, chorób układu krążenia, zespołu policystycznych jajników, cukrzycy ciążowej, wyników wskazujących na stan przedcukrzycowy.
Sprawa wagi ciężkiej
Nadwaga i otyłość to jedne z głównych przyczyn cukrzycy typu drugiego, której bardzo często towarzyszy insulinooporność i inne zaburzenia metaboliczne. Jeśli dodatkowo masz za niski lub za wysoki poziom glukozy we krwi i niewłaściwy poziom cholesterolu, wykonaj badania w kierunku cukrzycy.
Objawy cukrzycy typu 2:
- częstomocz lub wielomocz,
- senność po posiłku,
- ciągłe uczucie pragnienia,
- utrata wagi bez zmiany diety,
- nawracające zakażenia grzybicze,
- napady głodu,
- mrowienie w kończynach,
- zmęczenie i senność,
- nadmierna suchość skóry,
- wolne gojenie się ran,
- swędzenie skóry,
- infekcje układu moczowo-płciowego,
- pogorszenie wzroku.
Kontrola to podstawa
Jest sporo badań, które należy wykonać.
Poziom cukru we krwi – na czczo, od 8 do 12 godzin od ostatniego posiłku.
Badanie HbA1c – hemoglobina glikowana.
Badanie moczu ze wskaźnikami glukozy i ketonów.
Krzywa cukrowa – na czczo, a następnie po spożyciu roztworu glukozy 75 g oraz oznaczeniu poziomu glukozy po upływie 120 minut od momentu pierwszego badania.
Lipidogram.
Badania tętnic nóg metodą dopplerowską.
Badanie okulistyczne.
Zagrożenia cukrzycowe
Chory na cukrzycę typu 2. jest narażony na hiperglikemię, czyli przecukrzenie, które jest związane ze zbyt wysokim poziomem cukru we krwi. Jak rozpoznać ten stan? To przede wszystkim ogromne pragnienie, senność, suchość w jamie ustnej, zapach acetonu z ust, problemy ze wzrokiem i skórą, wielomocz. Chory wymaga leczenia szpitalnego, dlatego w przypadku utraty jego przytomności, należy jak najszybciej wezwać karetkę. W czasie oczekiwania trzeba ułożyć chorego w bezpiecznej pozycji na lewym boku i monitorować jego funkcje życiowe, tętno i oddech.
Sytuacją odwrotną jest hipoglikemia, czyli niedocukrzenie, zbyt niski poziom cukru we krwi. Objawy niedocukrzenia, m.in. drżenie rąk i nóg, bladość skóry, kołatanie serca, zawroty głowy, zaburzenia równowagi, wilczy głód, problemy z koncentracją. W takim przypadku trzeba zjeść coś słodkiego bądź przekąskę bogatą w węglowodany proste.
Może wystąpić także stopa cukrzycowa, czyli owrzodzenie lub zniszczenie głębokich tkanek stopy z obecnością cech neuropatii lub niedokrwienia o różnym stopniu nasilenia.
Co zrobić, aby okiełznać cukrzycę?
Najważniejsza jest samokontrola, czyli codzienne pomiary poziomu cukru, badania laboratoryjne, wizyty u diabetologa i domowe testy diagnostyczne. Nieocenionym przyrządem jest glukometr, który służy do oznaczenia poziomu glukozy we krwi. Jest wyposażony w sterylne igły w do punktowego nakłuwania skóry w celu pobrania próbki krwi.
Dieta i aktywność fizyczna
W celu minimalizowania symptomów cukrzycy i łagodzenia przebiegu choroby, należy zmienić swój jadłospis. Ważne jest unikanie spożycia cukrów prostych, np. słodyczy; produktów z drobnej mąki i wysokim indeksem glikemicznym; tłustych mięs, potraw smażonych w głębokim tłuszczu, tłustego mleka i jego przetworów (śmietany, serów żółtych, tłustego twarogu). Należy ograniczyć picie alkoholu i zredukować spożywanie soli do 5 g na dobę.
Ruch jest jednym z najważniejszych sposobów na niwelowanie symptomów cukrzycy typu 2.
Wprowadzenie regularnej aktywności fizycznej w znacznym stopniu poprawia stan zdrowia chorego, dając szansę na komfortowe życie. Warto wprowadzić:
- nordic walking,
- marsze,
- jazdę na rowerze,
- taniec,
- pływanie na basenie,
- aerobik.
Angelika Drygas
Fot. envato elements
