W 2020 roku odnotowano 3 862 nowych przypadków raka szyjki macicy w Polsce (szóste miejsce wśród odmian złośliwych u kobiet), a zgonów – 2 137. W Europie rak szyjki macicy plasuje się na dziewiątym miejscu pod względem zachorowalności i na dziesiątym pod względem umieralności – czytamy w serwisie onkonet.pl. Raka szyjki macicy wykrywa się w Polsce najczęściej u kobiet w wieku powyżej 60 roku życia.
Podział raka szyjki macicy
– Rak szyjki macicy, zaraz po raku piersi, raku trzonu macicy i raku jajnika, jest jednym z częstszych nowotworów u kobiet. W zależności od „dynamiki” rozwoju zmian nowotworowych dzielimy je na trzy grupy: zmiany dysplastyczne szyjki macicy, raka przedinwazyjnego oraz raka inwazyjnego. Dysplazja nie stanowi zagrożenia życia – wcześnie wykryta pozwala na całkowite wyleczenie. Nieleczona dysplazja szyjki macicy może niestety doprowadzić do rozwoju nowotworu złośliwego szyjki macicy. W momencie kiedy komórki dysplastyczne przekształcą się w komórki rakowe powstaje tzw. rak przedinwazyjny. Zmiany ograniczone są wyłącznie do nabłonka szyjki macicy. Jeżeli zaś komórki nowotworowe zaczną wnikać głębiej i przekroczą granicę nabłonka, to wtedy mamy do czynienia z rakiem inwazyjnym. W takich sytuacjach leczenie jest konieczne i niezbędne. Warto być wyczulonym na niepokojące objawy, aby nie przegapić symptomów choroby – tłumaczy dr n. med. Ewa Surynt – specjalista ginekolog, onkolog z Europejskiego Centrum Zdrowia Otwock (cyt. za zwrotnikraka.pl).
Symptomy raka szyjki macicy
Znajomość wczesnych objawów raka szyjki macicy i szybka diagnostyka to kluczowa kwestia. Dzięki prostemu badaniu cytologicznemu, można wykryć chorobę i ustrzec się przed jej niebezpiecznymi konsekwencjami. Regularne badania lekarskie mogą uratować życie. Każda kobieta powinna zgłaszać się na regularne badania cytologiczne najlepiej co rok.
We wczesnych stadiach raka szyjki macicy objawy kliniczne choroby najczęściej nie występują.
Objawy raka szyjki macicy:
- krwawienia pomiędzy miesiączkami,
- wodniste upławy o przykrym zapachu i brudnoszarym kolorze,
- ból występujący w trakcie stosunku,
- krwawienia po stosunku,
- dłuższe i obfitsze miesiączki niż zazwyczaj,
- ból w okolicy podbrzusza i miednicy,
- obrzęki kończyn dolnych,
- bolesne parcia na mocz i stolec,
- krew w moczu i stolcu,
- nadciśnienie.
– Rak szyjki macicy początkowo nie daje żadnych objawów lub są one dyskretne i mało specyficzne (np. acykliczne krwawienia zwłaszcza po współżyciu). Najczęściej do rozpoznania choroby dochodzi przypadkowo w trakcie badania ginekologicznego. Wynika to z zaniedbania i braku systematycznych wizyt u ginekologa. W przypadku raka szyjki macicy kluczową ważną rolę odgrywa czas. Im szybciej zostaną zauważone pierwsze objawy wskazujące na to, że w szyjce macicy może rozwinąć się nowotwór, tym większe szanse, że uda się go w pełni pokonać. Zmiany może zauważyć jedynie lekarz ginekolog, bardzo istotne są więc regularne kontrole ginekologiczne. W trakcie takich wizyt przeprowadza się podstawowe badania takie jak: badanie ginekologiczne we wziernikach, USG narządu rodnego czy badanie cytologiczne szyjki macicy – wyjaśnia dr n. med. Ewa Surynt (cyt. za zwrotnikraka.pl).
Czynniki ryzyka raka szyjki macicy:
- zakażenie onkogennymi typami HPV drogą kontaktów seksualnych,
- wczesne rozpoczęcie życia seksualnego,
- duża liczba partnerów seksualnych,
- obniżenie odporności (zakażenie wirusem HIV, przyjmowanie leków sterydowych, leków obniżających odporność po przeszczepach narządów, leczenie cytostatykami z powodu innych nowotworów),
- wieloletnie stosowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych,
- przewlekłe stany zapalane pochwy,
- palenie tytoniu,
- nieregularne wykonywanie lub brak badań ginekologicznych.
Rak szyjki macicy – rokowania
Rezultaty leczenia zależą od stadium zaawansowania choroby w momencie jej wykrycia. Odsetek 5-letnich przeżyć w stopniu I raka szyjki macicy bez zajęcia węzłów chłonnych przekracza 95%, a rokowania są bardzo dobre. W przypadku zajęcia węzłów chłonnych w stopniu I rokowanie waha się między 70 a 40%. W stopniu drugim wynosi 65%. Rokowanie dotyczące 5-letnich przeżyć u chorych z rakiem szyjki macicy w III stopniu zaawansowania wynosi 45%. W stopniu IV nie przekracza 10%.
Oprac. Angelika Drygas
Źródło: zwrotnikraka.pl, onkonet.pl
Fot. envato elements
