Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej obchodzony w lubelskiej wsi Sochy
Tegoroczne obchody Dnia Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej odbyły się w lubelskiej wsi Sochy (pow. zamojski). To już 79 rocznica bestialskiego ataku niemieckich okupantów na świętokrzyską wieś Michniów, który miał miejsce 12 i 13 lipca 1943 r. W tych dniach zamordowanych zostało około 200 mieszkańców Michniowa, a wszystkie zabudowania doszczętnie spłonęły. Decyzją Sejmu z 29 września 2017 r. wydarzenie to zostało ustanowione świętem państwowym.
Andrzej Duda: polska wieś fundamentem Ojczyzny
Polska wieś niejednokrotnie dowodziła, że jej mieszkańcami są prawdziwi bohaterzy. Podczas II wojny światowej chłopi wielokrotnie stawali w obronie Ojczyzny. To również mieszkańcy wsi wstępując masowo do wojska i tzw. armii Witosa, przyczynili się do pokonania armii bolszewickiej w 1920 roku.
– Zawsze podkreślam tą niezwykłą wartość, jaką niesie za sobą polska wieś i ludzie polskiej wsi. To ci, o których niejednokrotnie w historii mówiliśmy: żywią i bronią. (...) Polska wieś zachowała się jak trzeba. Zawsze i niezmiennie trzeba to podkreślać – mówił prezydent Andrzej Duda podczas obchodów na cmentarzu wojennym w Sochach.
Z kolei w liście prezydenta skierowanym do uczestników obchodów Dnia Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej w innych miejscowościach można przeczytać, że mieszkańcy wsi byli nie tylko waleczni, ale także stanowią fundament całego narodu.
– Rolnicy, tworzący Stronnictwo Ludowe i Bataliony Chłopskie oraz inne niepodległościowe partie i formacje zbrojne, byli najliczniejszą grupą społeczną w ruchu oporu. Wieś stanowiła ostoję dla oddziałów partyzanckich i oparcie dla tajnych struktur. Tutaj, z dala od głównych garnizonów i ośrodków władzy okupantów, znajdowali schronienie ścigani konspiratorzy; tutaj szkolili się żołnierze, a ranni w akcjach bojowych dochodzili do zdrowia. Stąd również tysiące młodych ochotników wyruszały do walki o odzyskanie własnego suwerennego państwa – napisał Prezydent RP Andrzej Duda
Mieszkańcy wsi zapłacili najwyższą cenę
Michniów od lat stanowi symbol męczeństwa polskich wsi, które podczas II wojny światowej masowo ulegały represjom ze strony Niemiec. Zasługi polskiej wsi zostały docenione przez Sejm w 2017 r. ustanowieniem 12 lipca świętem państwowym. Więcej na ten temat także w artykule: Pierwsze oficjalny Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej
Prezydent także podkreślał cierpienie mieszkańców wsi na tzw. Kresach Wschodnich w związku z „Rzezią Wołyńską” dokonywaną przez ukraińskich nacjonalistów z UPA.
– Areszty, obozy i miejsca zsyłki masowo zapełniali chłopi, oskarżeni o tajną działalność lub choćby tylko podejrzani o sprzyjanie podziemiu. Szykany dotykały całych rodzin, po których pozostawały opuszczone, skazane na zmarnowanie obejścia. Wieś ponosiła olbrzymie straty ludzkie, a jednocześnie dotkliwe straty materialne, zaprzepaszczające długoletni ciężki trud codziennej pracy, którą rolnicy budowali pomyślność własną i całego narodu – podkreślił w liście prezydent RP Andrzej Duda.
Jak doszło do pacyfikacji Michniowa przez hitlerowców?
Do tragicznych wydarzeń w miejscowości Michniów w województwie świętokrzyskim doszło 12 i 13 lipca 1943 r. To właśnie wtedy mieszkańcy polskiej wsi za pomoc ofiarowaną walczącym rodakom, ponieśli najwyższą z cen, oddali życie. Od momentu wybuchu wojny chłopi nie pozostawali obojętni na losy narodu, wykazywali się postawą patriotyczną, biorąc czynny udział w organizowanych przez ugrupowania konspiracjach czy tworząc Bataliony Chłopskie.
Zorganizowana przez niemieckich okupantów akcja była odwetem na mający miejsce tydzień wcześniej atak żołnierzy Armii Krajowej na niemiecki pociąg, w którym zginęli członkowie wojsk Hitlera. Zemsta rozpoczęła się już 12 lipca, kiedy żołnierze niemieccy otoczyli wioskę i zatrzymywali ludzi, udających się do pracy. Sprawą zainteresował się por. Jan Piwnik pseud. Ponury, który dowodził wcześniejszej akcji na okupancki pociąg. Chcąc powstrzymać trwającą represję, wraz z oddziałem, przystąpił do ataku na wroga, raniąc kilkunastu żołnierzy niemieckich. Pomoc ta nie była wystarczająca, a już kolejnego dnia tj. 13 lipca, większość mieszkańców Michniowa zamordowano, natomiast nieliczni trafili do Auschwitz lub obozów Rzeszy.
W celu uczczenia rocznicy tragicznych wydarzeń w Michniowie, od 12 lipca 2018 r. są organizowane obchody Dnia Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej, będące wyrazem szacunku, uznania i wdzięczności narodu polskiego za ofiarność mieszkańców polskiej wsi podczas walk w okresie II wojny światowej.
Justyna Czupryniak
Fot. Kancelaria Prezydenta RP