Bezpieczne wakacje

O czym trzeba pamiętać, by bezpiecznie wypoczywać nad wodą?

Wysokie temperatury i słońce sprawiają, że nad wodą wypoczywamy obecnie najchętniej. Pamiętajmy jednak o zachowaniu zasad bezpieczeństwa. Nierozważna postawa może doprowadzić do tragedii. Jakich reguł trzeba przestrzegać, wypoczywając nad wodą?

W ubiegłym roku w Polsce utonęło 408 osób. Co druga ofiara utonięcia miała ponad 50 lat, a co piąta osoba przed utonięciem spożywała alkohol. Służby ratownicze apelują o przestrzeganie podstawowych zasad.

Zasady bezpiecznej kąpieli

Pamiętajmy o tym, że bezpieczna kąpiel to kąpiel w miejscu do tego przeznaczonym, które jest odpowiednio oznakowane i w którym nad bezpieczeństwem czuwa ratownik. Podstawowym środkiem bezpieczeństwa jest przestrzeganie regulaminu kąpieliska, na którym przebywamy.

Nie należy pływać w wodzie o temperaturze poniżej 14 stopni (optymalna temperatura to 22-25 stopni) ani też wskakiwać do wody, gdy ciało jest rozgrzane. Przed wejściem do zbiornika ochlapmy klatkę piersiową, szyję, kark, krocze i nogi – unikniemy wstrząsu termicznego, którego nasz organizm bardzo nie lubi.

Unikajmy pływania w miejscach, gdzie jest dużo wodorostów lub wiemy, że występują zawirowania wody lub zimne prądy. Nie skaczmy także do wody w miejscach nieznanych. Może to się skończyć poważnym urazem, kalectwem, a nawet śmiercią. Absolutnie zabronione są w takich miejscach skoki „na główkę”. Nie oznacza to jednak, że na znanych kąpieliskach wolno to robić: dno naturalnego zbiornika może się zmienić w ciągu kilku dni, więc lepiej odpuścić sobie skoki i wodne akrobacje.

Do wody nigdy nie wolno wchodzić po spożyciu alkoholu – to najkrótsza droga do tragedii!

Dzieci powinny bawić się w wodzie tylko pod opieką dorosłych. Warto zadbać o to, by miały złożone dmuchane rękawki, które pomogą im w razie potrzeby utrzymać się na wodzie. Bądź odpowiedzialnym opiekunem – jeśli twoje dzieci są w wodzie, miej nad nimi ciągły nadzór, ani na moment nie spuszczaj ich z oka, nawet wtedy, gdy umieją pływać. Jedno zachłyśnięcie może się skończyć utonięciem. Obecność ratowników nie zwalnia rodziców lub opiekunów z obowiązku pilnowania dziecka. Odpowiedzialność za swoje dzieci zawsze ponoszą rodzice.

Zwróć uwagę na warunki atmosferyczne – nie pływaj w czasie burzy, mgły, gdy wieje porywisty wiatr. Także pływanie po zapadnięciu zmroku oraz w nocy jest bardzo niebezpieczne.

Dobieraj odpowiedni sprzęt pływający – pamiętaj, że materac dmuchany nie służy do wypływania na głęboką wodę, daleko od brzegu, podobnie jak inne gumowe zabawki (np. koło, rękawki, pontony). Korzystaj jedynie z pewnego i sprawnego sprzętu pływającego.

Zadbaj o innych – jeżeli jesteś świadkiem udzielania pomocy człowiekowi wyciągniętemu z wody – nie przeszkadzaj ratownikom, nie komentuj ich działań, nie traktuj tej sytuacji instruktażowo, nie rób zdjęć i nie kręć filmów.

Co robić podczas upałów?

Podczas upałów przede wszystkim regularnie pijmy duże ilości wody. Ograniczajmy do niezbędnego minimum przebywanie na słońcu, zwłaszcza w okresie najintensywniejszego działania jego promieni. Ubierajmy się w luźno dopasowane rzeczy, zakrywające możliwie największą powierzchnię skóry, pamiętajmy też o nakryciach głowy. Lekka odzież o jasnych kolorach odbija ciepło i promieniowanie słońca oraz pomaga utrzymać normalną temperaturę ciała.

Pamiętajmy, że podczas upałów występuje zwiększone zagrożenie przeciwpożarowe, dlatego przebywając w lesie, na podsuszonych łąkach, ścierniskach, zachowajmy szczególną ostrożność i starajmy się nie zaprószyć ognia.

W sytuacji zagrożenia należy zachować spokój. Oto typowe niebezpieczeństwa związane z aktywnym wypoczynkiem nad wodą oraz sposoby radzenia sobie w trudnej sytuacji:

kurcz mięśnia – spowodowany zmęczeniem mięśni i niską temperaturą, wykonaniem gwałtownego ruchu. Objawia się silnym bólem, uniemożliwiającym pływanie. Zachowaj spokój, postaraj się rozciągnąć bolący mięsień, skorzystaj z pomocy innych osób.
nadmierne wychłodzenie organizmu – spowodowane długotrwałym pływaniem w zimnej wodzie. Objawia się uczuciem zimna, dreszczami, „gęsią skórką”, zasinieniem skóry. Mogą wystąpić zaburzenia świadomości, senność, zatrzymanie krążenia. Natychmiast wyjdź z wody, wysusz i ogrzej ciało, okryj się ciepło. W sytuacji, gdy nie możesz wyjść z wody, wzywaj pomocy.
zachłyśnięcie się wodą – objawy to krztuszenie się, kaszel, utrudnienie oddychania. Zachowaj spokój, kaszel ułatwia usunięcie przeszkody w drogach oddechowych. Skorzystaj z przyborów pływackich oraz pomocy innych osób.
wyczerpanie sił pływaka – spowodowane zbyt długim pływaniem, niedostosowaniem możliwości kondycyjnych do wysiłku. Objawia się ogólnym osłabieniem, zmęczeniem oraz niemożnością kontynuowania pływania. Należy spokojnie położyć się na wodzie na plecach, oddychać spokojnie i odpoczywać. W razie potrzeby należy z pomocy innych osób.
poruszanie się w wodzie o silnym prądzie – silny prąd rzeki, morza może oddalić pływaka od brzegu i uniemożliwić mu powrót. Istnieje niebezpieczeństwo uderzenia w napotkane przeszkody. Staraj się nie płynąć pod prąd, poddać się sile wody i wypłynąć ze strefy działania prądów. Na morzu próbuj płynąć wzdłuż brzegu, na rzece staraj się ułożyć w pozycji na plecach z nogami skierowanymi do przodu lub osłaniaj ciało przed urazami, trzymając ręce przed sobą. Wzywaj pomocy.
silne falowanie – zakłóca rytm pływania, może być przyczyną zachłyśnięcia. Połóż się na wodzie, pozwól unosić się fali, odpoczywaj, staraj się płynąć na grzbiecie fali. Unikaj pływania gdy fale są zbyt silne.
miejsca bagniste – należy położyć się na wodzie, odpłynąć od miejsca bagnistego.
wodorosty – powodują nieprzyjemne wrażenia dotykowe. Staraj się nie panikować, nerwowe ruchy sprzyjają zaplątaniu się w roślinność wodną. Połóż się spokojnie na wodzie, najlepiej na plecach, ostrożnie wypłyń z niebezpiecznej strefy wykonując płytkie i spokojne ruchy. Wodorosty należy rozplątać spokojnie i powoli.
zmiany głębokości wody – morskie prądy tworzą naprzemiennie płycizny (rewy) i głębie (rowy). Przy wklęsłym brzegu na zakolu rzeki powstaje niebezpieczna głębia, a przy wypukłym płycizny. Należy przestrzegać informacyjnych znaków ostrzegawczych, początkujący pływacy powinni unikać kąpieli w miejscach gwałtownego spadku dna.

"Przed urlopem wpisz do telefonu numer ratunkowy nad wodą 601 100 100 oraz numer alarmowy 112. W sytuacji zagrożenia może okazać się bezcenny. W razie wypadku zadzwoń, podając miejsce zdarzenia, opisując sytuację, stan osób poszkodowanych i ich liczbę. Koniecznie podaj swoje nazwisko. Nigdy nie przerywaj pierwszy rozmowy z dyżurnym! Pamiętaj o zasadach bezpieczeństwa nad wodą i ciesz się pełnią lata" – apelują służby ratownicze.