Czym są usługi sąsiedzkie?
Sformalizowane przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej usługi sąsiedzkie to forma wsparcia osób starszych i samotnych przez chętnych sąsiadów bądź osoby zamieszkałe w bliskiej okolicy. Chodzi o drobną pomoc, która nie wymaga szczególnej specjalistycznej wiedzy bądź kompetencji: zrobienie zakupów, posprzątanie domu, pomoc w myciu czy wykupieniu leków. Ważna jest także rozmowa i dotrzymywanie towarzystwa, bowiem grupa seniorów w Polsce jest szczególnie dotknięta samotnością.
Kto może skorzystać z usług sąsiedzkich?
Beneficjentami programu usług sąsiedzkich mogą być osoby starsze i samotne, które nie mają bliskich osób. Za osobę samotną uznaje się osobę, która:
- samotnie prowadzi gospodarstwo domowe,
- nie znajduje się w związku małżeńskim,
- nie posiada zstępnych ani wstępnych, czyli dzieci, wnuków, rodziców, dziadków.
Ministerstwo rodziny zaznacza jednak, że to od gmin zależy sprecyzowanie, komu może być udzielona pomoc w ramach usług sąsiedzkich. W niektórych przypadkach będzie ona przysługiwała tylko osobom pozbawionym bliskich krewnych, w innych - także osobom, które mają małżonków, dzieci lub wnuki, ale mieszkają w dużej odległości od nich. Gminy mogą także zlecić koordynowanie usług sąsiedzkich organizacjom pozarządowym.
Czy za usługi sąsiedzkie trzeba płacić?
Usługi sąsiedzkie wydają się interesującym projektem, bowiem osoba, która zechce pomagać innym, może być za to wynagradzana. Ze względu na to, że osoby starsze są często dotknięte nie tylko samotnością, ale też ubóstwem, to nie one będą pokrywały koszty pomocy. Chętni będą wynagradzani z budżetu gminy. Warto jednak wiedzieć, że nie każda gmina musi ustalić określoną pensję dla osoby świadczącej usługi sąsiedzkie. Samorząd lokalny ma prawo zadecydować, że takie usługi mają charakter wolontariatu.
Ile pieniędzy trafi do gmin na opłacenie usług sąsiedzkich?
Program usług sąsiedzkich wystartował 1 listopada, ale ma obecnie charakter pilotażowy. Zainteresowane nim samorządy mają 2 miesiące, by do niego przystąpić - świadczenie usług sąsiedzkich ma ruszyć 1 stycznia 2024. Gminy, które zechcą włączyć się w program, dostaną pieniądze od państwa w ramach kolejnej edycji Korpusu Wsparcia Seniorów.
- W ramach Korpusu Wsparcia Seniorów przeznaczamy na ten cel 30 mln zł. Gmina będzie mogła z nich skorzystać od 1 stycznia 2024 roku - mówił wiceminister w resorcie rodziny i polityki społecznej Stanisław Szwed.
oprac. Zuzanna Ćwiklińska
fot. envato elements
