Pogrzeb w Polsce
Wierzący Polacy po śmierci bliskich najczęściej decydują się na tradycyjną mszę świętą, w której trakcie zmarły spoczywa w trumnie, a po zakończonym nabożeństwie jest przewożony w kondukcie żałobnym na cmentarz parafialny. Rzadko, lecz jednak zdarza się, że ksiądz nie godzi się na pochówek zmarłego i nie jest to jego, "widzi mi się". W niektórych sytuacjach duchowny jest zmuszony do odmówienia odprawienia mszy za zmarłego, ponieważ zabrania mu tego prawo kanoniczne.
Kiedy ksiądz może odmówić pogrzebu katolickiego?
Kwestie regulujące pogrzeb katolicki są zawarte w Kodeksie Prawa Kanonicznego i zakazują odprawienie mszy świętej żałobnej w następujących przypadkach:
- heretyków, czyli osób, które tkwią w błędzie dotyczącym najważniejszych spraw wiary,
- apostatów, czyli osób, które otwarcie wystąpiły przeciwko wierze i świadomie podjęły decyzję o odejściu z Kościoła,
- schizmatyków, czyli osób, które świadomie odłączyły się od Kościoła, np. poprzez odejście do innej wspólnoty,
- jawnych grzeszników, których pogrzeb mógłby wywołać zgorszenie u wiernych,
- osób, które wybrały spalenie ciała z motywów przeciwnych wierze.
W powyższych przypadkach ksiądz ma prawo do odmówienia pochówku, ale wyłącznie w sytuacji, gdy zmarły pozostał aż do śmierci w niewierze lub innej wierze. Jeśli człowiek tuż przed śmiercią przystąpi do sakramentu pokuty i ma na to świadków, to ksiądz bez względu na to, jak dana osoba postępowała za życia, jest zobowiązany do odprawienia pogrzebu.
Kontrowersje wokół sprzeciwu księży
Sytuacje, w których księża odmawiają pogrzebów, nie są częste, jednak się zdarzają. W przypadku apostazji, czyli wyrzeczenia się wiary chrześcijańskiej ksiądz nie ma prawa do odmowy udzielenia pochówku, ponieważ nie jest to decyzja tożsama z zupełnym zaprzestaniem praktykowania. Ksiądz ma prawo do odmowy pochówku w sytuacji, gdy zmarły należał do grupy tzw. jawnych grzeszników, jednak interpretacja tego terminu nie jest jednoznaczna.
Czy ksiądz może odmówić pogrzebu dziecku, które zmarło przed planowanym chrztem?
W sytuacji, gdy rodzice zamierzali ochrzcić dziecko, jednak zmarło ono przed zaplanowanym przyjęciem sakramentu, ksiądz nie ma prawa do odmówienia chrztu.
Czy ksiądz może odmówić pogrzebu osoby, która popełniła samobójstwo?
Kapłan nie posiada również prawa do odmowy pochówku w przypadku osoby, która sama odebrała sobie życie. W takiej sytuacji sprzeciw jest możliwy wyłącznie, jeśli zmarły był zaliczany do grona jawnych grzeszników.
Kto nie może być pochowany na cmentarzu?
Polskie prawo regulowane ustawą z roku 1959 zapewnia zmarłym pochówek na każdym cmentarzu, również katolickim, bez względu na to, w jakiej relacji z kościołem pozostawał człowiek przed śmiercią. W Polsce są miejscowości, w których znajduje się wyłącznie cmentarz parafialny, dlatego w takich sytuacjach konieczne jest pochowanie niewierzących w świętym miejscu. W takiej sytuacji ksiądz ma jedynie prawo do nieudostępnienia kaplicy cmentarnej lub kościoła do przeprowadzenia pochówku.
oprac. Justyna Czupryniak
źródło: interia.pl
