Domy pasywne – co to jest?
Domy pasywne to takie budynki, w obrębie których nie trzeba produkować energii cieplnej. Przetwarzają one i zatrzymują ciepło, które pochodzi ze źródeł odnawialnych, takich jak ciepło gruntu, światło słoneczne lub ciepło wytwarzane przez mieszkańców i sprzęty domowe.
Autorem idei domów pasywnych jest niemiecki fizyk, dr Wolfgang Feist. Jego koncepcja została uznana za wpisującą się w światowe trendy proekologiczne.
Co wyróżnia domy pasywne na tle innych budynków?
Ze względu na swoją proekologiczną specyfikę, domy pasywne mają pewne cechy szczególne. Takie budynki zwykle umieszcza się w terenie w taki sposób, by maksymalnie wykorzystać naturalne nasłonecznienie. Kwestię promieni słonecznych bierze się także pod uwagę przy planowaniu pomieszczeń: pokój dzienny powinien być położony w południowej stronie domu, ponieważ to tam spędzamy najwięcej czasu. Z kolei sypialnia, kuchnia, łazienka czy pomieszczenia gospodarcze mogą znajdować się w tych częściach domu, które są w mniejszym stopniu wystawione na słońce.
Zwykle domy pasywne są zwarte i kompaktowe, mają także liczne przeszklenia. Jednak estetyka budynku to nie wszystko - należy zadbać o odpowiednie materiały, z których wykonany zostanie dom. Chodzi przede wszystkim o wysoką izolacyjność cieplną przegród budowlanych: fundamentów, ścian, dachów i stropodachów, a także stolarki okiennej i drzwiowej.
Istotne w przypadku domów pasywnych jest także to, by zadbać o wykorzystanie tanich, proekologicznych źródeł energii, takich jak wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, kolektory słoneczne do podgrzewania wody użytkowej czy gruntowy wymiennik ciepła.
Aby w domu pasywnym mieszkało się dobrze, powinien być pomyślany tak, by była w nim dobra wentylacja. Świeże powietrze powinno móc napływać do budynku, by we wnętrzach panował odpowiedni klimat.
O czym trzeba pamiętać, planując budowę domu pasywnego?
Domy pasywne są skomplikowane. Konieczne jest, by na wszystkich etapach, od projektu po wykończenie, nad przedsięwzięciem czuwali specjaliści - najlepiej jedno przedsiębiorstwo, specjalizujące się w tego typu budynkach. Wówczas będziemy mieli pewność, że zarówno materiały, użyte do budowy, jak i wszystkie rozwiązania wewnątrz, zostały wykonane zgodnie z ideą domów pasywnych.
Czy dom pasywny to dobre rozwiązanie na trudne czasy?
Dziś, gdy wiele osób zastanawia się nad tym, jakie ogrzewanie do domu będzie najbardziej ekonomiczne, a przy tym stosunkowo mało szkodliwe dla środowiska, domy pasywne wydają się doskonałym rozwiązaniem. Zgodnie z założeniem, do ogrzewania takiego budynku niepotrzebne będą paliwa takie jak gaz, olej czy węgiel, a jedynie odnawialne źródła energii.
W polskich warunkach zimy bywają długie i mało słoneczne, więc nawet w przypadku domów pasywnych nie zaleca się całkowitej rezygnacji z dodatkowych źródeł ciepła. Można za to zwrócić się ku rozwiązaniom ekologicznym, takim jak dodatkowe nagrzewnice w kanałach (szczególnie w łazience), punktowe grzejniki elektryczne lub promienniki podczerwieni do doraźnego dogrzania pomieszczeń, zasilane energią z ogniw fotowoltaicznych. Rozwiązaniem może być także kominek z rozprowadzeniem instalacji.
Czy opłaca się budować dom pasywny?
Koszt budowy domu pasywnego jest w tej chwili w Polsce stosunkowo wysoki. Jednak eksperci radzą, by traktować budowę jako inwestycję - dom pasywny nie będzie pochłaniał tyle energii, co budownictwo tradycyjne, zatem koszty jego postawienia zwrócą się po około 10-15 latach.
Szacuje się, że za wybudowanie domu pasywnego trzeba w tej chwili zapłacić 8 do 15% więcej niż w przypadku domu tradycyjnego. Jednak na takie przedsięwzięcie można również otrzymać częściowe dofinansowanie – na przykład na instalacje fotowoltaiczne, pompy ciepła, kolektory słoneczne czy termomodernizację budynków. Dom pasywny, choć pozornie kosztowny, może więc okazać się dobrą inwestycją oraz ciekawą alternatywą dla tradycyjnych rozwiązań budowlanych.
Zuzanna Ćwiklińska
fot. envato elements
