Malowana wieś w Małopolsce — Zalipie
Małopolska wieś Zalipie położona w powiecie dąbrowskim słynie ze zwyczaju malowania chat. Nazywana najpiękniejszą, polską wsią miejscowość przyciąga tłumy turystów. W Zalipiu pomalowane są nie tylko chaty, ale również budynki gospodarcze, mostki w parku, studnie, budy dla psów, wanny, z których niegdyś pojono bydło, płoty, a nawet wiadra do nabierania wody ze studni. Kwiatowe wzory zdobiące przedmioty są naprawdę imponujące.
Skąd w Zalipiu tradycja malowania chałup?
Tradycja malowania chałup w Zalipiu została zapoczątkowana pod koniec XIX w. Za jej popularyzację była odpowiedzialna, zmarła w 1974 r., Felicja Curylowa, która kultywowała nie tylko malowanie budynków, ale również haftowanie i wyrabianie bibułowych ozdób.
Dlaczego Zalipianki zaczęły malować chaty?
W Zalipiu znajduje się aktualnie 20 malowanych domów. Zalipiańskie gospodynie nie malowały elewacji starych chat i wnętrz izb bez powodu. Powodem, dla którego kobiety podjęły się zdobienia domów, było wieczne odymienie ścian, będące następstwem osadzania się sadz wydobywających się z komina. Początkowo były to tylko skromne, szare malunki, które z czasem przerodziły się w prawdziwe dzieła sztuki.
Muzeum etnograficzne w domu Felicji Curylowej
W domu Felicji Curylowej będącej inicjatorką do dziś kultywowanej tradycji, po latach została umieszczona filia tarnowskiego Muzeum Etnograficznego, gdzie można podziwiać prace zalipskich gospodyń. Okazuje się jednak, że prace tamtejszych gospodyń nie są umieszczone wyłącznie w dawnym domu Curylowej, gdyż znajdują się również w Gminnym Ośrodku Kultury "Dom Marszałek" w Zalipiu, działającym od roku 1978.
Konkurs "Malowana chata" w Zalipiu
Każdego roku w Zalipiu, w weekend po Bożym Ciele, organizowany jest konkurs pt. "Malowana chata", którego celem jest utrzymanie i rozwój tradycji zdobienia domów i budynków gospodarczych charakterystycznymi motywami kwiatowymi.
Czy tylko w Zalipiu malują domy?
Jak się okazuje, tradycja malowania domów funkcjonuje nie tylko w Zalipiu. Wioską, w której utrzymał się ten zwyczaj, jest Powiśle Dąbrowskie położone w rozwidleniu rzek Wisły i Dunajec po prawej stronie.
Zalipie — wieś, która zainspirowała twórców "Wiedźmina"
Malownicza wieś Zalipie stała się inspiracją dla wielu twórców, w tym producentów gry "Wiedźmin". Nie każdy z graczy wie o tym, że kolorowe chałupy wiejskie, które ogląda podczas rozgrywki, były wzorowane na kolorowych domach w Zalipiu.
Kiedy najlepiej zwiedzać Zalipie?
Mieszkańcy Zalipia zgodnie twierdzą, że najlepszą porą na zwiedzanie chat we wsi Zalipie jest wiosna i lato, ponieważ wtedy przyroda dodatkowo upiększa kwiatowe wzory ścienne.
Oprac. Justyna Czupryniak
Źródło: WW