Sporo się mówi o regularnym samodzielnym badaniu piersi. Jednocześnie warto zachęcać mężczyzn do samokontroli jader, najlepiej raz w miesiącu. To tak naprawdę najważniejszy element profilaktyki raka jądra! Samodzielna kontrola jąder przeprowadzana regularnie to najlepszy sposób na uniknięcie poważnych konsekwencji choroby. Tym bardziej, że ten typ raka daje bardzo szybko przerzuty do innych narządów. Uwaga! Jakiekolwiek niepokojące objawy czy wyczuwalne zmiany w tym obszarze to sygnał, aby natychmiast zgłosić się do lekarza. Liczy się każdy dzień!
Rak jąder – rodzaje
Można wyróżnić dwie główne grupy nowotworów zarodkowych jądra:
- nasieniaki, ok. 25-50 proc. wszystkich zachorowań, najczęściej u pacjentów w wieku 25-45 lat,
- nienasieniaki, ok. 50-75 proc. przypadków, u mężczyzn w wieku 15-30 lat.
W Polsce wykrywa się rocznie około 800-1000 przypadków raka jądra. 60% przypadków stanowią nienasieniaki, a pozostałe 40% to tzw. nasieniaki, które wywodzą się z komórek rozrodczych. – U starszych mężczyzn najczęstszym nowotworem jądra są chłoniaki oraz rzadziej – nowotwory sznurów płciowych. Szacuje się, że rak jądra stanowi około 1% ogółu nowotworów złośliwych występujących u mężczyzn. Zachorowalność na złośliwe guzy jądra wynosi 3 na 100 000 mężczyzn i jest największa w grupie wiekowej 15-35 lat – czytamy w serwisie zwrotnikraka.pl.
Symptomy raka jądra:
- niebolesny guz wyczuwalny w jądrze,
- niebolesne powiększenie jądra i zaczerwienienie moszny,
- niebolesna masa, która nie daje oddzielić się od jądra,
- zgrubienia,
- zmiany w wielkości jądra,
- bolesność przy dotyku,
- uczucie ciągnięcia czy dyskomfortu w obrębie moszny,
- powiększenie moszny,
- stwardnienie,
- obrzęk,
- uczucie ciężaru, rozpierania lub dyskomfortu w jądrze,
- obustronne powiększenie i tkliwość piersi (u 7 proc. pacjentów).
W zaawansowanym stadium chory czuje osłabienie, pojawia się spadek masy ciała, bóle brzucha, powiększenie węzłów chłonnych.
Dlaczego mężczyźni chorują na raka jądra?
Coraz więcej mówi się o negatywnym wpływie czynników środowiskowych, które pojawiają się wraz z rozwojem gospodarczym. Chodzi o szkodliwe środki ochrony roślin, związki chemiczne w plastiku, zanieczyszczenia.
Czynniki zachorowania:
- niezstąpienie jądra lub jąder do moszny (wnętrostwo),
- rak drugiego jądra,
- rak jądra w rodzinie, czynnik dziedziczny odgrywa istotną rolę,
- zespół Klinefertela,
- rasa biała (czterokrotnie częściej niż w przypadku rasy czarnej).
Zapobieganie nowotworowi jąder
– Samobadanie jąder polega na przetaczaniu jądra pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym od górnego do dolnego bieguna. Badanie powinno być wykonywane najlepiej pod prysznicem lub podczas ciepłej kąpieli przynajmniej raz w miesiącu. Stwierdzenie jakiejkolwiek nieprawidłowości jest wskazaniem do konsultacji z lekarzem – podkreśla lek. med. Sebastian Piotrowicz, FEBU, Europejskie Centrum Zdrowia Otwock, Szpital im. F. Chopina, Klinika Urologii CMKP. Na wczesnym etapie zaawansowania rak jądra jest nowotworem, który ma dobre rokowania, oczywiście jeśli jest odpowiednio leczony.
Wąsopad na świecie
Aby zwrócić uwagę na ważność tematu, listopad jest uznany na całym świecie miesiącem solidarności z mężczyznami, którzy cierpią na nowotwory gruczołu krokowego oraz raka jąder. Znana jest akcja Movember, czyli Wąsopad – połączenie dwóch wyrazów moustache (wąsy) oraz November (listopad). Głównym celem kampanii jest zachęcenie mężczyzn do dbania o swoje zdrowie. Niestety, wielokrotnie pacjenci wstydzą się swojego problemu i unikają wizyty u specjalisty.
Usunięcie jądra
Usunięcie jednego jądra to metoda najczęściej proponowana przez lekarzy. Na szczęście, nie wpływa istotnie na płodność mężczyzny ani sprawność seksualną. Drugie jądro nadrabia za pierwsze, produkując odpowiednią do zapłodnienia ilość plemników. Brak jądra można uzupełnić poprzez wszczepienie protezy.
Całkowite wycięcie jądra nazywane orchidektomią, bardzo często w kolejnym etapie leczenia stosowana jest chemioterapia i/lub radioterapia.
Rokowanie w przypadku raka jader
We wczesnych stopniach zaawansowania można całkowicie wyleczyć pacjentów. Większość chorych przeżywa 5 lat od diagnozy, nawet w późniejszych stadiach.
Oprac. Angelika Drygas
Źródło: zwrotnikraka.pl, onkonet.pl
Fot. envato elements
