Prawdopodobieństwo zachorowania na raka mózgu wzrasta wraz z wiekiem, zwłaszcza między 50 a 64 rokiem życia. Wciąż jednak ponad 15% chorych to osoby niepełnoletnie. Co roku ok. 2 tys. Polaków umiera przez nowotwory mózgu. 8 czerwca obchodzony jest Światowy Dzień Guza Mózgu. Jego celem jest uświadomienie innym, na czym polegają problemy chorych zmagających się z tą chorobą, a także pokazanie możliwości pomocy. Oficjalnym symbolem święta jest szara wstążka. Nie wszystkie guzy są diagnozowane jako nowotwory. Bywa, że w mózgu może znajdować się ropień, tętniak czy torbiel. Guz mózgu to nic innego jak obca struktura, której rozrost powoduje wzrost ciasnoty śródczaszkowej.
Rodzaje raka mózgu
Nowotwory mózgu dzieli się na guzy pierwotne powstałe w obrębie mózgu oraz guzy przerzutowe będące następstwem przerzutu.
Najpowszechniejszymi odmianami nowotworu u osób dorosłych są:
- oponiaki (25%),
- gruczolaki przysadki (25%),
- glejaki wielopostaciowe (15%),
- obwodowe nerwiaki osłonkowe (8%),
- glejaki o niskim stopniu złośliwości (5%).
Dzieci najczęściej chorują na:
- glejaka o niskim stopniu złośliwości (33%),
- rdzeniaka (16%),
- glejaka złośliwego (14%)
- wyściółczaka (10%).
Symptomy raka mózgu
Objawy zależne są od umiejscowienia guza i jego rozmiaru. Można jednak sprowadzić do jednego mianownika symptomy charakterystyczne dla wszystkich rodzajów raka mózgu:
- bóle głowy,
- nudności,
- wymioty,
- osłabienie sprawności umysłowej i zaburzenia pamięci,
- napady padaczkowe.
Objawy raka mózgu w odniesieniu do lokalizacji
Umiejscowienie guza ma wielkie znaczenie, jeśli chodzi o rodzaj symptomów. Jeśli zlokalizowany jest w prawej półkuli, w której przebiegają procesy związane z wyobraźnią, myśleniem kompleksowym, przestrzennością, rozumieniem i tworzeniem metafor, emocjonalnością, duchowością, muzykalnością, uzdolnieniami plastycznymi, seksem i snami, możemy spodziewać się zaburzeń właśnie w tych obszarach. Prawa półkula mózgu kontroluje lewą stronę naszego ciała. Lewa półkula mózgu jest związana z procesami logicznymi, mową, analizą i logiką, kontroluje prawą część ciała.
Półkule mózgu dzieli się na 4 płaty:
CZOŁOWY – współdziała ściśle z okolicą czuciową. Są w nim również ośrodki pisania, kojarzenia oraz analiza i kontrola stanów emocjonalnych.
CIEMIENIOWY – W tej części dzieją się ważne procesy związane z orientacją przestrzenną, integracją ruchu i wzroku w jedno wrażenie, rozumieniem języka symbolicznego, pojęć abstrakcyjnych, geometrycznych, a także komórki czuciowe i ruchowe, dochodzą tu sygnały dotyku, bólu, temperatury, zmiana napięcia mięśni, która sygnalizuje zmianę położenia ciała.
SKRONIOWY – znajduje się w nim kora słuchowa, a także ośrodki węchowe. Przy uszkodzeniu tego pola dźwięki są słyszane, ale nie rozpoznawane.
POTYLICZNY – ośrodki wzroku, analiza koloru, ruchu, kształtu, głębi, skojarzenia wzrokowe, ocena.
To dlatego, jeśli guz znajduje się w płacie czołowym mogą dokuczać problemy z pamięcią. Pojawiają się również zaburzenia koncentracji i trudności z logicznym myśleniem oraz podejmowaniem decyzji. Guz mózgu niezwykle często objawia się przez ciągłe nudności i wymioty, razem z nimi występuje ból i zawroty, a także dolegliwości żołądkowe. Nieprawidłowe widzenie barw, problemy ze wzrokiem, wysławianiem się, pogorszenie słuchu i zachwiania równowagi. Uczucie wyczerpania fizycznego i psychicznego, senność, ogólne osłabienie, drażliwość, a nawet zmiany zachowania i wahania nastrojów.
We wsi Dąbrówka pod Poznaniem 13-letni Konstanty zachorował na guza mózgu. Liczy się każda chwila i każda złotówka, aby ocalić życie chłopca.
Link do zbiórki: Konstanty
Objawy nowotworów występujących u dzieci:
- silne, narastające bóle głowy (zwłaszcza poranne, ustępujące po wymiotach) – u ok. 50%,
- poranne wymioty (często bez wcześniejszych nudności) – u ok. 47%,
- zaburzenia widzenia – zaburzenia ostrości obrazu, ubytki w polu widzenia, podwójne widzenie, zez, oczopląs – u ok. 25%,
- zaburzenie słuchu, smaku, zaburzenia mimiki – u ok. 25%,
- zaburzenia połykania, odkrztuszania, zaburzenia prawidłowej artykulacji (tzw. zespół pniowy) – u ok. 25%,
- nieprawidłowe, przymusowe ustawienie głowy ze sztywnością karku – u ok. 25%,
- zaburzenia równowagi – u ok. 23%,
- zaburzenia świadomości – u ok. 12%,
- niedowład kończyn – u ok. 11%,
- zaburzenia wypróżniania (oddawania moczu i stolca) – u ok. 11%,
- drgawki, napady padaczkowe – u ok. 9%,
- zaburzenia hormonalne (najczęściej zaburzenia wzrostu oraz dojrzewania płciowego) – ok. 7%.
Noworodek i niemowlę:
- uwypuklanie się ciemienia, rozejście szwów kostnych, poszerzanie obwodu głowy – wodogłowie,
- prężenia, wymioty, ulewanie,
- objaw "zachodzącego słońca" (tęczówka oka pozostaje częściowo ukryta pod dolną powieką, a twardówka jest widoczna ponad tęczówką),
- inne niecharakterystyczne objawy, które mogą towarzyszyć wodogłowiu i neuroinfekcji wrodzonej lub nabytej,
- zahamowanie rozwoju psychoruchowego (szczególnie utrata zdobytych już umiejętności).
Dzieci przedszkolne i szkolne:
- dzieci przedszkolne mogą nieprecyzyjnie określać dolegliwości,
- zmiana charakteru pisma lub pogorszenie sprawności w rysowaniu,
- zaburzenia równowagi (niechęć do jazdy na rowerze, rolkach lub rezygnacja z takich aktywności),
- zaburzenia widzenia i ostrości widzenia (przybliżanie kartki, książki, zbliżanie się do ekranu telewizora),
- zmiany w zachowaniu (np. niechęć do szkoły i kontaktu z rówieśnikami).
Nastolatki:
- typowe objawy związane z lokalizacją nowotworu (m.in. niedowład, zaburzenia widzenia, oczopląs, zaburzenia: czucia, równowagi, chodu, mowy, ruchowe),
- mogą zaprzeczać występowaniu objawów chorobowych (nawet po wykryciu ich w badaniu lekarskim).
oprac. Angelika Drygas na podstawie: www.zwrotnikraka.pl i onkorodzice.pl
Fot. envato elements
