Choroby tarczycy niczym grzyby po deszczu wyrosły na częste schorzenia, które dotykają wiele kobiet. Niedoczynność, nadczynność tarczycy czy Hashimoto – to plaga ostatnich lat. Wzrost zachorowań związanych z tarczycą łączono z wybuchem atomowym w Czarnobylu. Płyn Lugola podany po katastrofie elektrowni miał zapobiegać wychwytywaniu przez tarczycę radioaktywnego jodu. Spora dawka jodu powodowała sytuację, w której tarczyca nie mogła już wchłaniać jodu radioaktywnego. Przypomnijmy: nocą z 25 na 26 kwietnia 1986 roku doszło do awarii elektrowni atomowej. 29 kwietnia płyn Lugola, czyli wodny roztwór czystego jodu w jodku potasu podano 18,5 milionom osób w Polsce. Akcja podawania płynu Lugola była ponoć największą tego typu akcją na świecie. Zdania ekspertów w tym temacie są podzielone, jedynie część z nich wiąże choroby tarczycy wśród Polaków z tym tragicznym wydarzeniem.
Rak tarczycy – statystyki
Rak tarczycy stanowi około 1% wszystkich nowotworów złośliwych i częściej dotyka dorosłe kobiety. Zaledwie 20% przypadków dotyczy osób do 30 roku życia. Według Krajowego Rejestru Nowotworów rocznie w Polsce notuje się około 2 tyś. nowych zachorowań na raka tarczycy. Niestety ta tendencja jest rosnąca. Na szczęście, zwykle rokowania pacjentów są dość dobre – średnie przeżycie 5-letnie ocenia się na 90% u kobiet i 80% u mężczyzn. 25 maja to Światowy Dzień Tarczycy.
Przyczyny raka tarczycy:
- niedobór jodu, który sprzyja występowaniu pęcherzykowego raka tarczycy,
- nadmiar jodu wpływa na częstsze występowanie raka brodawkowatego,
- dziedziczenie (dotyczy głównie raka rdzeniastego),
- płeć żeńska i wiek, do 20. roku życia lub po 50. roku życia,
- narażenie okolicy szyi na promieniowanie jonizujące,
- występowanie rodzinne mnogiej gruczolakowatości wewnątrzwydzielniczej (FAP),
- zespoły: Pendreda, Cowden, Gardnera,
- otyłość,
- mutacja punktowa protogenu RET (rak rdzeniasty tarczycy).
Objawy raka tarczycy
Aby nie przegapić symptomów choroby, należy zwrócić szczególną uwagę na okolice szyi. Gdy dojdzie do rozwoju nowotworu, można wyczuć guz na szyi lub powiększenie tarczycy (tzw. wole), czy powiększenie szyjnych węzłów chłonnych bez związku z infekcją, ale także wskazaniem może okazać się wystąpienie duszności, chrypki i dysfagii (zaburzeń połykania). W przypadku niepokojących objawów należy natychmiast zgłosić się do lekarza.
– To, co wyróżnia nowotwory tarczycy na tle innych chorób onkologicznych, to fakt, że wykryte we wczesnym stadium dają blisko 90 proc. szans na wyleczenie. Niestety początkowe objawy choroby albo nie występują wcale, albo są na tyle niespecyficzne, że nowotwór tarczycy zwykle zostaje rozpoznany w późnym stadium. Wówczas ratunkiem pozostaje odpowiednio dobrana i szybko wdrożona terapii – wyjaśnia prezes Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego prof. Marek Ruchała z Katedry i Kliniki Endokrynologii, Przemiany Materii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu (cyt. za zwrotnikraka.pl).
