W przypadku udaru mózgu liczy się każda minuta, dlatego znajomość tej podstępnej choroby jest tak ważna. Im szybciej zareagujemy, tym więcej szans na przeżycie i lepsze rokowania ma pacjent. Ryzyko wystąpienia udaru mózgu wzrasta z wiekiem, szczególnie narażone są osoby powyżej 60 roku życia.
Jak powstaje udar niedokrwienny?
Udar niedokrwienny jest spowodowany niedokrwieniem konkretnego obszaru centralnego układu nerwowego. Do określonych części mózgu nie dociera ani tlen, ani substancje odżywcze. Życie mogą uratować lekarze, podając leki, które rozpuszczają skrzepliny, co przywraca przepływ krwi w zamkniętym naczyniu.
Co to jest udar krwotoczny?
To sytuacja, gdy pęka naczynie krwionośne i następuje wylew krwi do mózgu. Tworzy się krwiak uciskający mózg. Im większy krwiak, tym większe zagrożenie dla mózgu. Te udary są zdecydowania rzadsze, ale mają gorsze rokowania.
Dlaczego dochodzi do udaru?
Symptomy udaru mogą zaczynać się od zmęczenia, silnego bólu głowy lub uczucia ogólnego osłabienia.
Czynniki ryzyka udaru mózgu:
- nadciśnienie tętnicze,
- palenie tytoniu,
- niewłaściwa dieta,
- otyłość,
- podwyższony poziom cholesterolu,
- brak aktywności fizycznej,
- cukrzyca,
- nadużywanie alkoholu,
- stres,
- choroby serca.
Do typowych objawów udaru należą:
- asymetria w obrębie twarzy, zwykle obniżenie kącika ust,
- opadanie powieki,
- uczucie drętwienia,
- zaburzenia mowy – mowa niewyraźna lub bełkot,
- niemożność znalezienia odpowiedniego słowa podczas odpowiedzi na pytania,
- zawroty głowy i zaburzenia równowagi,
- nudności, wymioty,
- problemy z koordynacją, upadki,
- zaburzenia widzenia,
- zaburzenia czucia w obrębie kończyn lub tułowia,
- znieruchomienie kończyn, zwykle jednej połowy ciała,
- trudności w chodzeniu,
- utrata przytomności,
- omdlenia,
- duża senność,
- napady padaczkowe,
- bardzo silny ból głowy.
Co robić w przypadku udaru mózgu?
Należy natychmiast zadzwonić po pomoc medyczną – 112 lub 999. Warto zapamiętać godzinę, w której rozpoczęły się objawy.
Przytomną osobę kładziemy w wygodnej pozycji, nie poddajemy nic do picia, ani do jedzenia. Dobrze jest wspierać i dodawać otuchy choremu. Jeżeli osoba jest nieprzytomna, należy ułożyć ją w pozycji bezpiecznej ustalonej – bocznej. W przypadku zatrzymania oddechu, trzeba rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową.
Jak rozpoznać „cichy” udar?
Cichy udar mózgu, wywołuje skrzep, który zablokował naczynie krwionośne, odcinając dopływ krwi do mózgu. Chory może mieć: problemy z równowagą, wyciek moczu, wolniejsze reagowanie i zmniejszone zdolności logicznego myślenia, a także niekontrolowane zmiany nastroju.
W przypadku podejrzenia udaru należy poprosić chorego o uśmiechnięcie się. Obserwujemy, czy twarz jest symetryczna, czy opada jeden kącik ust lub/i powieka.
Udar bez udaru?
Niektóre osoby przechodzą tzw. epizod przemijającego ataku niedokrwienia mózgu – transient ischemic attack. Co prawda, nie dochodzi do udaru, ale pojawiają się objawy wskazujące na udar, jak: zaburzenia mowy, niedowład bądź połowiczy niedowład. Objawy cofają się, ale należy jak najszybciej udać się do szpitala.
Komu grozi udar mózgu?
Niestety coraz więcej osób jest narażonych na tę chorobę, a jest to związane z niezdrowym stylem życia, w którym nie ma miejsca na ruch i właściwą dietę.
Angelika Drygas
Fot. envato elements
