Wstrząśnienie mózgu to urazowe, łagodne uszkodzenie mózgu, powstające w wyniku uderzenia w głowę lub przy gwałtownym nią potrząsaniu. Przyczyną bywa upadek oraz urazy nie tylko towarzyszące sportom, ale także będące nieodłączną częścią życia codziennego.
Objawy wstrząśnienia mózgu
Jak rozpoznać, że to wstrząśnienie mózgu? Jak nie pomylić symptomów z mniej poważnymi dolegliwościami?
Do typowych objawów należą:
- ból i zawroty głowy,
- szum w uszach,
- mdłości,
- wymioty,
- uczucie zmęczenia,
- nieostre widzenie,
- zaburzenia pamięci,
- dezorientacja.
Co prawda, większość osób dochodzi do zdrowia bardzo szybko, jednak czasami negatywne konsekwencje zdrowotne mogą utrzymywać się długo i dawać się we znaki w codziennym życiu.
Naukowcy z University of Washington w Seattle w opublikowanym niedawno badaniu, wykazują, że nastolatki, które w czasie ostatnich 12 miesięcy doznały wstrząśnienia mózgu, mają aż o 25 proc. większe ryzyko pogorszenia wyników w nauce, niż uczniowie bez takiego urazu. Wnioski zostały wyciągnięte po analizie danych medycznych na temat 11 tys. młodych osób, z których 15 proc. przebyło przynajmniej jedno, związane ze sportem wstrząśnienie mózgu w ciągu minionego roku.
Wstrząśnienie mózgu, jak jeszcze się objawia
Czasami uraz ten może spowodować utratę przytomności. Każdego rodzica powinien zastanowić fakt opóźnień w odpowiedziach na pytania, problemy z zapamiętywaniem, zaburzenia koncentracji, wrażliwość na światło czy hałas, zaburzenia węchu i smaku, kłopoty ze snem, problemy psychologiczne, w tym obniżony nastrój.
Ja rozpoznać u bardzo małych dzieci
Najmłodsze pociechy, które nie są w stanie w prosty sposób opisać dolegliwości, są bardziej narażone na późną i mylną diagnozę. Specjaliści doradzają, aby zwrócić szczególną uwagę na: drgawki, wymioty, oszołomienie, apatię, szybkie męczenie się, drażliwość, problemy z równowagą, nadmierny płacz, zmiany zachowań związanych ze snem i jedzeniem, czy utratę zainteresowania ulubionymi zabawkami. Uwaga! W przypadku choćby podejrzenia o wstrząśnienie mózgu należy skorzystać z porady lekarza!
Powikłania po wstrząśnieniu mózgu
Od 15 do 20 proc. poszkodowanych cierpi z powodu bólu i zawrotów głowy czy zaburzeń myślenia. Zwykle objawy te ustępują w czasie 3 tygodni. Niebezpieczne byłoby doznanie kolejnego wstrząśnienia, jeszcze zanim ustąpią objawy poprzedniego. Może wtedy dojść nawet do śmiertelnego obrzęku mózgu. To niezwykle ważne dla osób uprawiających sporty – warto zrezygnować z treningów na czas rekonwalescencji.
Mylne rozpoznanie
Zespół z Uniwersytetu w Tel-Awiwie twierdzi, że aż 1/4 dzieci trafiających na oddziały ratunkowe po łagodnym urazie głowy, może przez wiele lat cierpieć z powodu utrzymujących się powikłań po wstrząśnieniu mózgu. Zdarza się, że są błędnie diagnozowane jako ADHD czy depresja. Do tego ciągłe kłopoty z pamięcią, koncentracją, problemy natury psychologicznej.
„Utrzymujący się zespół objawów po wstrząśnieniu mózgu to chroniczny syndrom, który wynika z mikrouszkodzeń małych naczyń oraz nerwów i może pojawić się kilka miesięcy po urazie głowy. Dlatego często błędnie jest klasyfikowany jako ADHD, zaburzenia snu czy depresja. To są także przypadki, kiedy dzieci zgłaszają bóle głowy i diagnozuje się u nich migreny. Gdy mówią o kłopotach z koncentracją, przepisuje się im Ritalin. Niestety dzieci te cierpią przez wiele lat z powodu różnych zaburzeń. Zamiast pomocy w rzeczywistym problemie, otrzymują leczenie, które nie pomaga” – alarmuje autor badania, prof. Shai Efrati, który zauważył te zależności po przeanalizowaniu 200 przypadków dotyczących dzieci.
„Trzeba rozumieć, że skutki urazów głowy doznawanych w dzieciństwie mogą utrzymywać się przez resztę życia. Pogorszenie funkcji mózgu stanie na przeszkodzie zrealizowania potencjału edukacyjnego oraz społecznego” – dodaje dr Uri Balla, współautor badania.
Lepiej zapobiegać wstrząśnieniu mózgu
Aby nie doszło do wstrząśnienia mózgu, należy włączyć środki ostrożności. Podstawą jest ochrona głowy i zakładanie kasku w trakcie jazdy na rowerze, rolkach, deskorolce czy hulajnodze. Używanie sprzętu ochronnego to podstawa. W życiu codziennym natomiast możemy zadbać, aby otoczenie nie stwarzało zagrożenia dla dziecka, a pomieszczenia zostały tak zorganizowane, że nie generują niebezpiecznych zdarzeń.
Pamiętajmy – objawy wstrząśnienia mózgu mogą wystąpić nawet po 3 dniach od urazu, choć najczęściej pojawiają się ok. 15-30 minut od uderzenia.
Po wstrząśnieniu mózgu dziecko:
- powinno odpoczywać od wysiłku fizycznego,
- nie może angażować się w aktywności wymagające wysiłku umysłowego,
- nie powinno patrzeć w ekran telefonu, tabletu czy komputera,
- powinno unikać czytania i pisania.
Dziecko należy zawieźć do lekarza. Początkowo leczenie polega na leżeniu, dopiero w kolejnych dniach dziecko powoli wraca do aktywności ruchowej. Najczęściej dziecko zostaje zwolnione z zajęć szkolnych. Po kilku tygodniach należy wykonać badania kontrolne. W przypadku utraty przytomności dziecka trzeba wezwać pogotowie.
Angelika Drygas
Źródło: PAP
Fot envato elements
