StoryEditorArtystki ludowe z Zalipia

Zalipie doczekało się wpisu na krajową listę dziedzictwa UNESCO!

28.08.2024., 14:00h

Zalipie to wieś niezwykła. Nic dziwnego, że została wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego. Jej niepowtarzalny charakter należy chronić i uchornić od zapomnienia. Co jest niesamowitego w tym miejscu?

Spis treści:

Zalipie – dlaczego jest tak wyjątkowe?

Zalipie zostało wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego

Co znajduje się na na krajowej liście UNESCO?

Według Konwencji UNESCO, niematerialne dziedzictwo kulturowe to szczególne praktyki, przedmioty, umiejętności, czy przestrzeń – przekazywane z pokolenia na pokolenie, ściśle związane z danym miejscem i jego historią. Kultywowanie wyżej wymienionych działań zapewnia poczucie tożsamości i różnorodności kulturowej, wzmacnia poczucie przynależności do wspólnoty i więzi bez względu na wiek. Krajowa Lista Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego jest tworzona przez Narodowy Instytut Dziedzictwa od 2013 roku – warunkiem jest decyzja Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, który rozpatruje wnioski np. organizacji pozarządowych. – Niematerialne dziedzictwo kulturowe to tradycje i przekazy ustne, w tym również język, sztuki widowiskowe, zwyczaje, rytuały i obrzędy świąteczne, a także wiedza i umiejętności, związane z rzemiosłem tradycyjnym. Daje ono podstawę do określania własnej tożsamości poszczególnym osobom i całym grupom – społecznym, narodowym, etnicznym, religijnym – czytamy na gov.pl.

Zalipie – dlaczego jest tak wyjątkowe?

Zalipie to jedna z najbardziej popularnych turystycznych wsi w Polsce. Znajdziemy ją w okolicach Tarnowa, w województwie małopolskim, w powiecie dąbrowskim, a dokładnie w gminie Olesno. Tłumy turystów przyciągają przepięknie pomalowane domy motywami folklorystycznymi, najczęściej roślinnymi. Sztukę ich zdobienia zapoczątkowała Felicja Curyłowa. Jej zagrodę można po dziś dzień odwiedzić, jest obecnie oddziałem Muzeum Okręgowego w Tarnowie. W Zalipiu co roku odbywa się także konkurs Malowana Chata. Skąd tradycja ozdabiania chat? Tak naprawdę wzięła się z biedy. Niegdyś elewacje domów pokrywała sadza, malunki miały je odświeżyć i wnieść więcej radości do otoczenia.

image
Artystki ludowe z Zalipia 
FOTO: Narodowe Archiwum Cyfrowe

Zalipie zostało wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego

Dzięki temu wpisowi to malarstwo zyska ochronę – nikt nie będzie mógł podrabiać tej sztuki! Zalipiańskie malunki zyskają teraz jeszcze większą sławę. Być może niebawem Zalipie zostanie wpisane na światową listę zabytków UNESCO?

Przeczytaj także: Zalipie – polska wieś, która zainspirowała twórców "Wiedźmina"

Co znajduje się na na krajowej liście UNESCO?

Oto niektóre pozycje:

  • Flisackie tradycje w Ulanowie,
  • Procesja Bożego Ciała w Łowiczu,
  • Umiejętność wytwarzania instrumentu i gry na kozie,
  • Hafciarstwo kaszubskie szkoły żukowskiej,
  • Sokolnictwo – żywa tradycja,
  • Polskie tańce narodowe,
  • Uroczystości ku czci św. Rocha z błogosławieństwem zwierząt,
  • Tradycyjna technika ludwisarska Felczyńskich w Taciszowie,
  • Przywołówki dyngusowe w Szymborzu,
  • Gwara warmińska jako nośnik tradycji ustnych,
  • Wycinankarstwo kurpiowskie z Puszczy Zielonej,
  • Krzyżoki w Borkach Małych,
  • Babski comber na Śląsku Opolskim.

fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe – Artystki ludowe z Zalipia

Źródlo: unesco.pl, gov.pl

pogoda
Warsaw
wi_00
mon
wi_00
tue
wi_00
wed
wi_00
thu
wi_00
fri
wi_00
16. wrzesień 2024 15:57