Magiczny maj na polskiej wsi
O maj i zwyczaje kultywowane w trakcie jego trwania warto zapytać babcie. Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, ile tradycji wiąże się z majówką.
Śpiewające dziewczyny znad Buga
Przed laty, kiedy wiele dziewcząt marzyło o zamążpójściu, we wsiach położonych nad rzeką Bug w każdy pierwszy wieczór maja dało się słyszeć cichy śpiew panien. Pieśni niesione przez wiatr po nadbużańskich wioskach były nazywane "konopielkami", a ich adresatki miały nadzieję, że dźwięki dotrą do przyszłych mężów. Takie spotkania miały miejsce w każdą sobotę maja wieczorem.
Wybory królowej maja
Kiedy panny stawały się mężatkami, nie ustępowały w zabawach młodzieży i chętnie spotykały się na majowych, wieczornych tańcach. Kobiety chwytały się za ręce, tworzyły koło i śpiewały wiosenne pieśni. Na finał spotkania wybierano królową maja.
Litewski zwyczaj wykopywania drzewka
Niedaleko za granicami Polski w dzień 1 maja panował zwyczaj wykopywania zielonego drzewka, które uprzednio przystrajano we wstążki, natomiast mieszkańcy wsi radowali się majowym czasem, tańcząc wokół rośliny.
Czym była żywiecka Mojka?
W dawnych czasach za pośrednictwem przyrody wyrażano wiele uczuć. Jednym ze zwyczajów kultywowanych niegdyś na Żywiecczyźnie jest przygotowywanie Mojki. Chłopcy najpierw dekorowali drzewko, a następnie stawiali je przed domem dziewczyny, do której żywili uczucie. Stawianie umajonego drzewka przed chatami miało również swój negatywny wydźwięk, ponieważ zanoszono je również do mieszkańców, z którymi miało się złe stosunki, wtedy też np. zabijano drzwi deskami lub zamalowywano okna.
"Kto w maju ślubuje, ten szybko żałuje!"
Mieszkańcy wsi nie praktykowali urządzania ślubów w maju. Jak wynika z pradawnych wierzeń, był on miesiącem, w którym na ziemię po raz kolejny przybywały na ziemię i nie można było im przeszkadzać, możliwe, że również stąd wzięło się powiedzenie "w maju ślub, szykuj grób".
Jak maj, to na majowe!
Jednym ze zwyczajów, który przetrwał i wciąż jest kultywowany na wsiach, jest chodzenie na tzw. majowe, czyli oddawanie kultu Matce Boskiej, śpiewając religijne pieśni przy przydrożnych kapliczkach. Ta tradycja istnieje w Polsce od średniowiecza i została zapoczątkowana przez Jezuitów.
Patriotyczna majówka w Polsce
Polskie zwyczaje majówkowe mają również swoją patriotyczną stronę. W związku z następującymi po sobie Świętem Pracy, Dniem Flagi i Świętem Konstytucji Trzeciego Maja, wielu Polaków składa kwiaty pod pomnikami związanymi z wydarzeniami historycznymi w danym regionie, a także uczestniczy w mszach świętych. 3 maja obchodzone jest również święto religijne Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski.
Dziś tylko grill
Wraz z upływem lat dawne, majowe tradycje zaczęły zanikać. Obecnie jedną z najbardziej popularnych form spędzania czasu podczas polskiej majówki jest grillowanie. Wśród Polaków utrwaliło się hasło: "Jak majówka, to tylko przy grillu". W sezonie letnim grille są używane najczęściej, jednak majowe grillowanie jest najczęściej tym pierwszym po zimie, kiedy przyroda zaczyna się zielenić i kwitną drzewa, co nadaje majowemu grillowaniu niepowtarzalnego klimatu.
oprac. Justyna Czupryniak
