Umajone domy i gałązki w kościele
Według zwyczaju w dzień Zielonych Świątek należy "umaić" wykorzystując do tego zielone gałązki. Data obchodów przypada na 50 dni po Wielkanocy, dlatego w tym roku Święto Zesłania Ducha Świętego jest obchodzone 28 maja. Często nazywane "Pięćdziesiątnicą" święto jest obchodzone w czasie, gdy przyroda jest najbardziej zazieleniona. W domach, kościołach i obejściu pojawiają się gałązki młodych brzózek i dębiny.
Z jakiej okazji obchodzone są Zielone Świątki?
Jak sama nazwa wskazuje, Święto Zesłania Ducha Świętego jest obchodzone na chwałę Ducha Świętego i upamiętnia jego zstąpienie na apostołów, o którym można przeczytać w Nowym Testamencie. Z treści Biblii wynika, że do tego wydarzenia doszło w Jerozolimie, kiedy obchodzono żydowskie święto Szawuot, które kultywowano na pamiątkę otrzymania przez Izraelitów Tory na górze Synaj.
Jakie znaczenie mają Zielone Świątki?
Święto Zesłania Ducha Świętego oznacza zakończenie okresu wielkanocnego. Dla chrześcijan ma znaczenie szczególne, ponieważ jest symbolem narodzin Kościoła będącego duchową wspólnotą wierzących w Jezusa Chrystusa.
Jakie tradycje wiążą się z Zielonymi Świątkami?
Z obchodami Zielonych Świątek wiąże się kilka tradycji, które są wciąż kultywowane. Do głównych obrzędów chrześcijańskich zalicza się procesja wokół kościoła z zielonymi gałązkami, które są symbolami owoców Ducha Świętego, czyli:
- miłości,
- radości,
- pokoju,
- cierpliwości,
- dobroci,
- łagodności,
- wierności,
- powściągliwości.
Na wsiach praktykuje się również przystrajanie domów i budynków przyniesionymi z kościoła zielonymi gałązkami, ale również organizowanie imprez plenerowych.
Atrybuty Zielonych Świątek
Zielone Gałązki z czasem usychają, tracą liście i stają się stare, dlatego w tradycji symbolizują odrodzenie życia, plenności i dobrego urodzaju. Znaczenie przypisane gałązkom od wieków pozostaje niezmienne.
Pogańskie wierzenia w Zielone Świątki
Pomimo tego, że mieszkańcy wsi od zawsze byli najbardziej wiernymi wyznawcami Chrystusa, to w ich tradycji nigdy nie brakowało przestrzegania pogańskich zwyczajów. W kulturze ludowej zielone gałązki stanowią symbol ochrony przed czarami i działaniem zarazy oraz zła, stąd wywodzi się zwyczaj majenia domów, obejść i zwierząt. Zielone Gałązki są wtedy zatykane za święte obrazy i drzwi budynków.
Zielone Świątki na wsi
Obchody Święta Zesłania Ducha Świętego na wsi wiązały się również z rozsypywaniem w izbach i na podwórzu tataraku. Według podań gospodarze mieli w zwyczaju przystrajać również poroża zwierząt wychodzących na pastwiska, które następnie poganiano batami.
Zielone Świątki dziś
Współcześnie obchody Zielonych Świątek wiążą się głównie z mszą świętą i uczestnictwem w procesji, podczas której wierni trzymają gałązki. Rzadko zdarza się, by rolnicy wciąż maili zabudowania gałązkami, jednak w niektórych częściach Polski się to zdarza.
oprac. Justyna Czupryniak
