Poinsecja – tradycyjna ozdoba świątecznego stołu
Chyba najbardziej z Bożym Narodzeniem kojarzy się poinsecja – inaczej gwiazda betlejemska. Jej nazwa gatunkowa to wilczomlecz nadobny. Po kontakcie z tą rośliną należy umyć ręce – jej kwiaty zawierają biały, drażniący sok. Może on uczulać, a dodatkowo jest silnie trujący dla zwierząt domowych. Roślina ta była znana już wśród Azteków. Bardzo ozdobne są jej liście, zwane przykwiatkami. To one wybarwiają się, najczęściej na atrakcyjny, intensywnie czerwony kolor. Poinsecje mogą występować także w barwie różowej, białej czy kremowo-zielonej.
Gwiazda betlejemska to roślina dość wymagająca w uprawie. Pochodzi z klimatu ciepłego, a na gwałtowane zmiany temperatur reaguje bardzo źle. Unikajmy zakupu poinsecji na targowiskach, gdyż znajdujące się długi czas na mrozie rośliny mogą być przemarznięte. Przynosząc gwiazdę betlejemską ze sklepu do domu, warto ją dokładnie otulić, aby nie ucierpiała z powodu zimna. W domu okrycie zdejmujemy stopniowo. W ten sposób roślina przyzwyczai się do zmiany temperatury. Pamiętajmy, że szkodzą jej zwłaszcza przeciągi i chłód. Poinsecja musi mieć również zapewnioną odpowiednią wilgotność oraz dostęp do światła. Podlewajmy ją umiarkowanie – doniczka nie może stać w wodzie, gdyż doprowadzi to do gnicia korzeni. Doniczkę najlepiej postawić na podstawce z kamykami – to zwiększy wilgotność powietrza. Niewłaściwa opieka najczęściej prowadzi do więdnięcia, a następnie żółknięcia i opadania liści wilczomleczu.
Grudnik – kaktus na Boże Narodzenie
Bardzo popularną świąteczną ozdobą jest zygokaktus, nazywany również grudnikiem czy szlumbergerą. Roślina ta nie znosi przelania, ale zabójcze dla niej jest także przesuszenie. Podłoże dla bożonarodzeniowego kaktusa powinno być przepuszczalne, próchnicze i lekko kwaśne. Zygokaktus nie znosi wysokiej temperatury – optimum to 18-20°C. Na początku jesieni, a więc w okresie zawiązywania pąków, temperatura ta musi być jeszcze niższa. Powyżej 20°C nasz grudnik może zacząć zrzucać pąki. W tym okresie warto również oszczędniej podlewać roślinę. Grudnik lubi stanowiska widne i sporą wilgotność powietrza.
Psianka - jej piękno tkwi w owocach
Psianka to krzewinka, która dorasta do około 30 cm wysokości. To owoce, a nie kwiaty tej rośliny, są najpiękniejszą bożonarodzeniową ozdobą. Najpopularniejszym gatunkiem jest psianka koralowa. Jej owoce są dość duże i przybierają intensywnie pomarańczową barwę. Psianka jest krewną pomidorów. Pojawiające się na krzewince jesienią owoce pozostają na niej przez kilka miesięcy. Mimo jej niezwykłego uroku pamiętajmy, że wszystkie części tej rośliny są bardzo trujące.
W Polce psianka traktowana jest jako roślina jednoroczna. Przy odpowiedniej opiece z powodzeniem możemy przechować ją do następnego sezonu. Przede wszystkim należy pamiętać, że psianka nie lubi zbyt wysokich temperatur i dobrze będzie się czuć w przedziale 18-20°C. Jednocześnie oczekuje stanowiska widnego i słonecznego. Jest wrażliwa zarówno na przelanie, jak i na przesuszenie – liście wówczas żółkną i opadają. Pamiętajmy więc o regularnym, lecz umiarkowanym podlewaniu.
Cyklamen perski – mniej znana ozdoba świąteczna
Cyklamen perski to roślina niekoniecznie kojarząca się z Bożym Narodzeniem. Jej kwiaty są niezwykle piękne i stanowią atrakcyjną ozdobę mieszkania. W Polsce jest to roślina raczej sezonowa – bardzo trudno jest przechować ją do następnego roku. Cyklamen potrafi dorosnąć do 25 cm, lecz w sklepach dostępne są również odmiany karłowe. Jego kwiaty są zachwycające – duże, z płatkami wygiętymi do góry, o pofalowanych brzegach. Kolorystyka jest bardzo bogata, obejmuje odcienie różowe i czerwone, a także fioletowe i białe, czasem również nakrapiane bądź cieniowane.
Cyklamen nie ma szczególnych wymagań glebowych. Jego podłoże musi być jednak stale wilgotne. Pamiętajmy, że zaleganie wody w podstawce może uszkodzić korzenie. Bulwa tej rośliny bardzo łatwo ulega gniciu, a więc jej górna część powinna wystawać ponad podłoże. Nawadniamy tę roślinę wyłącznie od dołu pojemnika. Cyklamen powinien znajdować się w pomieszczeniu chłodnym, gdzie temperatura oscyluje wokół 15-20°C. Roślina potrzebuje także stanowiska z rozproszonym światłem.
Ostrokrzewy – rośliny wykorzystywane do bożonarodzeniowych ozdób
Ostrokrzewy – w przeciwieństwie do wyżej wymienionych roślin – uprawia się w gruncie. Są one stosunkowo wytrzymałe na niskie temperatury polskiego klimatu. Mimo to delikatniejsze odmiany ostrokrzewu kolczastego i karbowanolistnego wymagają okrycia na zimę. Walorami ozdobnymi tych krzewów są zimozielone liście oraz utrzymujące się przez całą zimę błyszczące, kuliste owoce, pięknie kontrastujące z barwą liści. Pamiętajmy jednak, że owoce ostrokrzewu są silnie trujące.
Ostrokrzewy występują w wielu różnych odmianach. Mogą mieć liście mocno powycinane lub gładkie, z dużą ilością kolców lub być ich całkowicie pozbawione, a także o jasnozielonej, ciemnozielonej, żółtej czy kremowej barwie liści. Owoce najczęściej są czerwone, ale mogą też przybierać barwę żółtą bądź granatowo-czarną.
Ostrokrzewy dobrze znoszą cięcia i nadają się do formowania. Najlepiej będą się czuć na glebach żyznych i na słonecznych stanowiskach. Jeżeli zimą chcemy się jednak cieszyć pięknymi owocami, musimy zaopatrzyć się w dwa egzemplarze – męski oraz żeński, gdyż jest to roślina dwupienna.
Kamila Berthold
Fot. Pixabay
