Trawnik w listopadzie – o czym trzeba pamiętać?
W listopadzie z drzew będą obficie sypały się liście. Musimy więc regularnie usuwać te części roślinne z trawnika, aby nie doprowadziły do gnicia źdźbeł i rozwoju chorób grzybowych. Już nie kośmy trawy, nawet jeżeli będzie jeszcze ciepło. Narazimy tylko niepotrzebnie murawę na przemarznięcie.
Przy okazji ostatecznego porządkowania trawnika, nie zapomnijmy o samych narzędziach – je też trzeba będzie odpowiednio przechować. Pojedyncze sztuki oczyszczamy i ostrzymy. Warto zabezpieczyć je specjalnym smarem. Zadbajmy również o kosiarki elektryczne. Przed zimą warto je jeszcze rozkręcić i dokładnie wyczyścić, aby służyły przez następny sezon bez żadnych awarii. Pamiętajmy, aby wszystkie narzędzia i sprzęty ogrodnicze przez okres zimowy przechowywać w suchym pomieszczeniu.
Jak zadbać o ogród ozdobny w listopadzie?
Opadające z drzew liście nie muszą być kłopotem – wystarczy użyć ich jako ściółki bądź dodać do kompostu. Inną opcją będzie stworzenie z nich ziemi liściowej. Pamiętajmy jednak, aby liście były w pełni zdrowe, nie porażone przez choroby ani nie zaatakowane przez szkodniki. Jeżeli liście pochodzą od chorych roślin, powinniśmy spakować je w specjalne worki i oddać do odpowiedniego punktu. Nie należy pod żadnym pozorem palić żadnych części roślinnych – grozi to mandatem. Przy sprzątaniu liści z ogrodu wspomóżmy się specjalistycznym odkurzaczem. Najczęściej taki sprzęt ma funkcję rozdrabniania, dzięki czemu liście będą zajmowały znaczenie mniej miejsca i szybciej się rozłożą w kompostowniku.
Musimy też zająć się bylinami i roślinami jednorocznymi. Usuwamy wszelkie części zaschnięte, w tym nasienniki i kwiatostany. Pozbywamy się również tych fragmentów, które poraziły choroby. Pamiętajmy, że aż do zamarznięcia ziemi możemy w listopadzie sadzić drzewa i krzewy ozdobne. Do połowy listopada umieszczać w gruncie warto na przykład wrzosy. Trzeba jednak odpowiednio zabezpieczyć młode rośliny przed niskimi temperaturami.
Najważniejszym zadaniem w ogrodzie o tej porze roku będzie okrywanie roślin. Zwłaszcza gatunki wrażliwe na mrozy musimy właściwie zabezpieczyć. Nie możemy jednak spieszyć się z tym zabiegiem pielęgnacyjnym. Zabierzmy się za to około połowy listopada – gdy regularne są już przymrozki, a wierzchnia warstwa gleby zaczyna zamarzać. Różaneczniki, magnolie czy inne rośliny o mało odpornych bryłach korzeniowych powinniśmy wyściółkować. Użyjmy do tego kory sosnowej, igliwia, trocin bądź rozdrobnionych liści. Różane krzewy kopczykujemy ziemią. Rośliny zimozielone z kolei, na przykład różaneczniki czy berberysy, musimy okryć całe przy użyciu słomianych mat albo gałązek roślin iglastych.
Po pierwszych, intensywnych listopadowych przymrozkach zabezpieczamy posadzone na rabatach cebule roślin takich jak tulipany, narcyzy, hiacynty czy lilie. Okrywamy miejsca, w których zostały umieszczone, około pięciocentymetrową warstwą ściółki. W tym celu wykorzystujemy torf, liście, korę albo pociętą słomę.
Jeszcze zanim nastanie zima, warto podlać dosyć obficie wszystkie drzewa i krzewy – zarówno liściaste, jak i iglaste. Dzięki temu zapewnimy uprawom zapas wody w glebie, bowiem często problemem podczas mroźnych, lecz słonecznych dni jest zbyt mała wilgotność podłoża.
Listopadowe prace w sadzie
Już po zbiorach i opadnięciu liści następuje ważny moment dla drzew i krzewów owocowych. Sprawdzamy wówczas, czy na roślinach nie znajdują się zimujące formy chorobowe bądź gniazda szkodników. Usuwamy je i niszczymy, podobnie jak wszystkie zeschnięte i zmumifikowane owoce. Pozbywamy się również tych części roślin, które mogą stać się źródłem infekcji bądź zakażeń w następnym sezonie. Dlatego też usuwamy na przykład wszystkie porażone przez chorobę bądź zaatakowane przez szkodniki liście. Można je oddać do specjalnego punktu bądź głęboko zakopać.
Już w listopadzie warto zabezpieczyć drzewka owocowe, zwłaszcza te młode, przed zjadaniem przez dzikie zwierzęta. Jak uchronić rośliny przed atakiem saren? SPRAWDŹ TUTAJ!
Rośliny wydające owoce zabezpieczamy przed mrozem. Skupmy się zwłaszcza na niedawno posadzonych egzemplarzach. Chronimy przed zimnem zarówno części nadziemne, jak i korzenie brzoskwiń, moreli, orzechów włoskich, winorośli oraz jeżyn bezkolcowych. Wokół pni usypujemy na wysokość około 25 centymetrów kopczyk z ziemi bądź rozdrobnionej kory. Wiosną kora może stanowić dodatkową warstwę ściółki dla naszych upraw. Jeżyny i winorośle wymagają jednak jeszcze dodatkowej ochrony. Pędy trzeba odwiązać od podpór i nieco skrócić. Później należy ułożyć je w płytkim rowku w podłożu i przysypać albo warstwą ziemi, albo okryć słomianą matą.
Plony, które przechowujemy, trzeba regularnie przeglądać. To dobry czas na usuwanie wszystkich gnijących egzemplarzy. To ograniczy ryzyko przenoszenia chorób. Dodatkowo zapobiegniemy szybkiemu gniciu pozostałych owoców.
Listopad w warzywniku – jakie prace wykonać?
Chociaż większość warzyw z przydomowego ogródka została już zerwana, to nadal panuje odpowiedni czas na zbiór warzyw kapustnych, korzeniowych, letnich odmian pora, jarmużu, salsefii lub skorzonery. Zadbajmy o odpowiednie przechowywanie plonów bądź stwórzmy z nich przetwory. Kapustę warto ukisić w szklanych słoikach bądź w beczkach. Po zbiorach trzeba jeszcze dokładnie oczyścić zagony, usuwając z nich wszystkie resztki roślinne. Te z nich, które są zdrowe, przeznaczyć możemy na kompost. Glebę warto przekopać, zwłaszcza jeżeli jest ciężka i zbita. W ten sposób nie tylko ją rozluźnimy, ale dodatkowo zniszczymy większość larw czy poczwarek szkodników, które zimują w glebie.
Listopad to też czas na siew warzyw ozimych. Bezpośrednio przed nadejściem mrozów wysiewa się marchew, pietruszkę oraz koper ogrodowy. Nasiona w tym czasie spęcznieją i spokojnie przezimują w podłożu. Jeżeli zdecydujemy się na ten zabieg, zbiór warzyw będziemy mogli wiosną zacząć o około 2 tygodnie wcześniej. Dodatkowo jeszcze przed nadejściem mrozów warto odżywić grządki, rozrzucając obornik czy stosując nawozy mineralne.
Kamila Berthold
Fot. Envato elements
