Podstawowym warunkiem uzyskania renty jest wystąpienie całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu. Ważny jest także status choroby – tzw. brak rokowań odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.
Niezdolność do pracy orzekana jest na okres nie dłuższy niż 5 lat. Wyjątkiem mogą być sytuacje, kiedy według wiedzy medycznej nie będzie rokowań odzyskania zdolności do pracy przed upływem tego okresu. W takim wypadku możliwe jest orzekanie na okres dłuższy niż 5 lat.
Renta szkoleniowa
Prawo do renty szkoleniowej uzyskuje osoba spełniająca warunki wymagane do przyznania renty, która otrzyma orzeczenie o celowości przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w swoim zawodzie. Powiatowy urząd pracy przygotowuje stosowne szkolenia, dzięki którym zainteresowany przygotowuje się do nowego zawodu. Rentę szkoleniową można uzyskać na 6 miesięcy i wynosi 75% podstawy wymiaru renty, nie mniej jednak niż w wysokości najniższej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.
Komu przysługuje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy?
Otrzymać ją może ubezpieczony, który został uznany za niezdolnego do pracy, ma wymagany – stosowny do wieku, w którym powstała niezdolność do pracy, okres składkowy i nieskładkowy; niezdolność do pracy powstała w okresach ściśle określonych w ustawie, np. w okresie ubezpieczenia, zatrudnienia, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, pobierania zasiłków z ubezpieczenia społecznego (chorobowego lub opiekuńczego) albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Ostatni wymóg nie jest wymagany w stosunku do osoby, która została uznana za całkowicie niezdolną do pracy, spełnia warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego i legitymuje się co najmniej 20-letnim (w przypadku kobiety) i 25-letnim (w przypadku mężczyzny) okresem składkowym i nieskładkowym.
Przeczytaj także: 1000 zł dla pracowników socjalnych.
Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy.
Staż uprawniający do renty
Wymagany staż ubezpieczeniowy jest uzależniony od wieku ubezpieczonego w momencie powstania niezdolności do pracy:
- 1 rok – jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,
- 2 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat,
- 3 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat,
- 4 lata – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat,
- 5 lat – jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat.
Okres składkowy i nieskładkowy nie jest wymagany od ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy z powodu wypadku w pracy lub w drodze do pracy.
Czym jest "renta alkoholowa"?
Przede wszystkim to nazwa potoczna, dla wielu osób kontrowersyjna. Powodem jej przyznania jest alkoholizm niosący ze sobą naruszenie sprawności organizmu, czyli na przykład choroby towarzyszące.
Kwoty renty w 2024 roku
Od marca renta z tytułu niezdolności do pracy, w tym tzw. "renta alkoholowa" jest wyższa. Nastąpiła zmiana z kwoty 1588 zł brutto przy całkowitej niezdolności do pracy na 1780,96 zł i przy częściowej niezdolności do pracy – 1335,72 zł brutto, zamiast 1191 zł brutto.
Choroby, które uprawniają do renty z tytułu niezdolności do pracy
Lista jest długa, są to m.in. choroby układu krążenia, układu nerwowego i oddechowego; zaburzenia psychiczne; nowotwory złośliwe; choroby układu kostno-stawowego oraz mięśniowego i tkanki łącznej; choroby oczu. Nie mogło zabraknąć chorób typowo zawodowych, jak: ubytek słuchu, przewlekłe choroby układu ruchu, czy choroby skóry.
Fot. envato elements
Źródło: gov.pl
