Nadciśnienie tętnicze to najważniejszy czynnik ryzyka chorób układu krążenia, a według Światowej Organizacji Zdrowia to pierwsza przyczyna przedwczesnych zgonów na świecie (10 milionów rocznie). Już około 1,4 mld osób ma nadciśnienie tętnicze, w Polsce według danych Narodowego Funduszu Zdrowia w 2018 roku żyło 9,9 mln dorosłych osób z nadciśnieniem tętniczym, którzy stanowili 31,5% dorosłej populacji.
Szacuje się, że do roku 2035 liczba pacjentów z nadciśnieniem tętniczym zwiększy się o połowę. W skali światowej w 2025 r. na tę chorobę będzie cierpieć 29,2% dorosłej populacji, czyli 1,56 miliarda ludzi. To dane z kampanii "Servier dla Serca".
W Polsce na nadciśnienie tętnicze choruje nawet do 12 milionów osób. Niestety Polacy zbyt rzadko mierzą sobie ciśnienie, nie zdają sobie nawet sprawy z tego, jak ważny jest to wskaźnik. W efekcie nieleczonego nadciśnienia pojawiają się zawały i udary. Lekarze zachęcają więc do regularnej kontroli ciśnienia tętniczego krwi.
Nowe normy ciśnienia tętniczego
Obecnie zmieniły się parametry ciśnienia tętniczego, które są uznawane za prawidłowe. Niegdyś wierzono, że najlepszym wskaźnikiem jest ciśnienie na poziomie 140/90 mm Hg.
Najnowsze normy ciśnienia to:
- 120-129/70-79 mmHg u osób do 65. roku życia
- 130-139/70-79 mmHg u seniorów powyżej 65 lat
- 130-149/70-79 mmHg u osób w wieku co najmniej 80 lat.
W większości przypadków nadciśnienie tętnicze nie daje żadnych objawów.
Niespecyficzne objawy:
- bóle i zawroty głowy,
- uczucie kołatania serca,
- potliwość,
- bezsenność,
- zaczerwienienie twarzy i uderzenia gorąca,
- obniżenie sprawności psychicznej i fizycznej.
Późne objawy:
- zaburzenia widzenia,
- zimne kończyny
- obniżenie sprawności intelektualnej,
- problemy z czuciem i motoryką,
- obrzęki kończyn,
- zimne kończyny,
- choroby nerek.
Powikłania nadciśnienia tętniczego
Ze strony układu sercowo-naczyniowego może dojść do rozwoju miażdżycy i choroby wieńcowej, niewydolności serca, zawału serca. Ale także uszkodzenia nerek, udru, schorzeń narządu wzroku.
Zasady prawidłowego samodzielnego pomiaru ciśnienia tętniczego w domu
Pomiar wykonuje się w pozycji siedzącej.
Należy zadbać o dogodne warunki.
Uspokajamy oddech.
Przez minimum 30 minut przed pomiarem nie należy palić tytoniu, pić kawy i wykonywać ćwiczeń fizycznych.
Przedramię ręki powinno być oparte o płaską powierzchnię i znajdować się na wysokości serca.
Stopy powinny znajdować się na podłodze.
Czynniki ryzyka nadciśnienia tętniczego
- nadmierne spożycie soli,
- mała aktywność fizyczna,
- otyłość,
- dieta z małą ilością owoców, warzyw i nienasyconych kwasów tłuszczowych,
- palenie tytoniu i nadmierne spożycie alkoholu,
- mutacje genetyczne.
Jedynie ruch i dobra dieta mogą być ratunkiem dla osób z nadciśnieniem 1. stopnia, u których jeszcze nie wprowadzono leków.
Angelika Drygas
Fot. envato elements
